آنتونی رابینز میگه : من در 40 سالگی به جایی رسیدم که برای رسیدن بهش 82 سال زمان لازمه و این رو مدیون کتاب خواندن زیاد هستم.
دو قرن سکوت، روایتی است از آن چه بر سرزمینی کهن و مردمانش رفته است، بازتاب فرازها و فرودهای کشور و قلمرویی که تا قرن ها بعد دیگر به نام یک پارچه ایران خطاب نشد. درباره فروپاشی حکومت دیرینه ساسانیان که با غلبه یک آیین و اعتقاد الهی اتفاق افتاد تا زمان برآمدن طاهریان که اولین حکومت نیمه مستقل ایرانی را به وجود آوردند، مورخان و نویسندگان بسیار گفته و نوشته اند. نویسندگانی که سهوا یا عمدا از کنار وقایعی بسیار مهم و آینده ساز در طی این دو قرن یعنی قرون اول و دوم اسلامی گذشتهاند یا بسیار خلاصه به آن حوادث تاریخی و اجتماعی پرداختند. کتاب دو قرن سکوت، اما به همان سکوت نویسندگان درباره وقایع آن دوره حیاتی و بنا به نوشته نویسنده به سکوت زبان و ادب پارسی و دلایل آن می پردازد.
معرفی استاد عبدالحسین زرینکوب
رسم بر این است که معرفی مشاهیر و بزرگان علمی و فرهنگی با بیان نام و سوابق خانوادگی آنان آغاز و سپس به فعالیت ها و آثار آنان پرداخته می شود. شاید این قبیل معرفی ها برای آن باشد که می خواهیم از صحت و سقم اطلاعات نویسنده و آنچه به ما ارائه می دهد مطمئن شویم و از اثر او به عنوان یک منبع و مدرک درست استفاده کنیم. اما عبدالحسین زرین کوب نیازی به مقدمه گویی ها ندارد.
عبدالحسین زرینکوب زبان تاریخ ایران است، بیان کننده فلسفه ژرف تصوف، مولوی شناس و مترجمی زبردست . برای پی بردن به دانش و احاطه او به موضوعات مورد تحقیقش، تنها باید نگاهی به کتاب های او انداخت. بدین ترتیب، صورتی از مردی عاشق وطن و فرهنگ و تمدن دیرپای آن بدست می آید که با شوقی باور نکردنی همچون دوران کودکیش در پی کسب حقیقت و انتقال آن است.
عبدالحسین زرینکوب دانش آموخته دارالفنون است یکی از آن جوانانی که ثمره نهالی بودند که با دستان امیرکبیر کاشته شد. عشق به خواندن و دانستن و شناخت تاریخ از کودکی در او جوانه زده بود. می توان گفت که او تاریخ را با شاهنامه شناخت. در کودکی بسیار اتفاقی شاهنامه فردوسی به دست او می افتد، عبدالحسین که شیفته تصاویر کتاب می شود، خود را در میان قفسه های داروخانه پدربزرگ پنهان میکند. داروخانه تعطیل و در به روی او بسته می شود. عبدالحسین در خلوت به خواندن شاهنامه مشغول می شود. در حالی که تمام خانواده و پلیس به دنبال او می گشتند، او غرق در شاهنامه بود تا خوابش برد. او تنبیه شد، اما تحمل تنبیه، رسیدن به شاهنامه ای بود که پدربزرگ برایش خرید. این آغاز راهی بود که تا پایان عمر وی ادامه یافت.
او پس از دبیرستان کار معلمی را همزمان با تحصیل آغاز کرد و در نهایت در ۱۳۳۴ پس از دفاع از پایان نامه دکتری خود، توانست دکترای خود در رشته ادبیات دانشگاه تهران نائل آید. چیزی نگذشت که به عنوان دانشیار کار تدریس در دانشگاه تهران را آغاز کرد. از این زمان مرحله ای دیگر در زندگی او آغاز می شود، آن مرحله ای که او بسیار جدی تر از سابق همزمان با تدریس به تحقیق و نوشتن مشغول شد. در همین دوران، زرین کوب علاوه بر تدریس در دانشسرای عالی و دانشکده هنرهای دراماتیک، از حدود ۱۳۴۱ در عین حال به تدریس در دانشگاه های آکسفورد، سوربن، هند و پاکستان و همچنین در دانشگاه های کالیفرنیا و برینستون مشغول بود. این در حالی بود که او ساعتی از تحقیق و نوشتن دست برنمی داشت.
استاد بعد از انقلاب و در ۱۵ سال آخر عمرش، نزدیک به ۱۰ یا ۱۵ جلد کتاب نوشتند، آثاری که برخی از آنها با نهایت تاسف بنا به گفته برادر استاد مفقود شده اند. عبدالحسین زرین کوب، این استاد بزرگ و عاشق ایران در نهایت در سن ۷۷ سالگی در شهریور ۱۳۷۸ در تهران درگذشت.
چرا دو قرن سکوت ؟
همانطور که اشاره شد، کتاب بررسی و تحقیقی است درباره وقایع سیاسی و اجتماعی ایران از ورود اسلام به ایران تا تشکیل حکومت طاهریان. ما میدانیم خلاف نامی که برای کتاب انتخاب شده است، این دوران، دورانی حساس و بسیار پر تنش همراه با قیام ها و ایستادگی های ایرانیان در برابر خلفای بنی امیه و عباسیان بوده است.
زرین کوب خود معتقد است، سکوت مورد نظر او نه سکوت و خاموشی مردمان بلکه خاموشی خواسته یا ناخواسته زبان فارسی و سکوت محققان درباره حقایق این بازه زمانی است.
گفتار خود استاد این است: چرا نام کتاب را دو قرن سکوت گذاشتم و نه دو قرن آشوب و غوغا؟… چون در طی این دو قرن زبان ایرانی خاموشی گزیده بود و سخن خویش جز بر زبان شمشیر نمی گفت.
تفکر و اندیشه استاد درباره نام کتاب هر چه بود، این عنوان موضوع مجادلت ها و جبهه گیری های بسیار در میان مورخان و اندیشمندان شد.
چرا باید کتاب دو قرن سکوت را خواند؟
هر چه بود کتاب دو قرن سکوت، اثری بود پر مناقشه و حواشی بسیار. کتابی که شاید امروزه نیز همچنان نیازمند تحقیق و بررسی است. بی تردید مطالعه دو قرن سکوت با ما همان می کند که شاید هدف اصلی زرین کوب. یعنی نگاهی دوباره به ایران و حوادث و وقایع آن از آغاز شکل گیری تا زمان حاضر. کتاب ما را وادار می کند که خود دست به تحقیق زده تلاش کنیم تا حقایق بشناسیم و ایران اسلامی مان را بهتر درک کنیم.
بخشی از کتاب دو قرن سکوت
از اعراب پرسیدهاند که با کتابهای موجود در کتابخانه چه کنیم. فرمانده در پاسخ اعلام کرده که کتابها را در آب دریا بندازید. او معتقد بود اگر این کتابها حاوی مطالبی است برای راهنمایی، که خداوند قران را برای راهنمایی و هدایت انسانها فرستاده و بالاتر از قرآن کتابی نیست و اگر مطالب این کتابها گمراه کننده باشد با سوزاندن و به دریا انداختن آنها میتوان از شر این سیاهی در امان بود. در این کتاب در مورد افتادن ایران به دست اعراب این گونه شرح داده شده است که در آخرین جنگ دولت ساسانی که همان جنگ نهاوند بود، تمامی ایرانیان در نهاوند گرد هم آمدند و تعداد آنها هر روز بیشتر هم میشد. سپاه اعراب هم که صفآرایی کرده و هر روز تعداد بیشتر لشکر ایران را میدیدند تصمیم گرفتند با یک حیله و فریب قدرت سپاه ایران را از بین ببرند. اعراب به دروغ اعلام کردند خلیفه مرده است و ما عقبنشینی میکنیم. ایرانیان هم برای تعقیب و کشتن اعراب بیرون آمدند و در دام حیله اعراب افتادند و در این جنگ شکست خورده و ایران به دست اعراب افتاد.
در مورد خلاصه کتاب دو قرن سکوت باید بگوییم، این کتاب نحوه سلطه اعراب بر ایران را طی دو قرن با روایتی از حوادث سیاسی و تاریخی بیان میکند. تمامی اتفاقات در دوره سقوط ساسانیان و روی کار آمدن طاهریان در این کتاب آورده شده است. در این دو قرن ایرانیان چنان زیر سلطه اعراب بودند که حتی زبان و خط خود را فراموش کردند.
در صورتی که این دو قرن روزگار انقلابها و کشمکشهای بسیار مهمی همچون قیامهای بزرگ و بینظیر و جریانات ابومسلم و مقنع و بابک و مازیار و افشین است که در این روزگار به صحنه حوادث تاریخ ایران پای نهاده است. عقاید و افکار تازهای همچون آیین زیدیه و نهضتهای مهم مانند نهضت شعوبیه و سیاه جامگان و سپید جامگان و سرخ جامگان در این مدت در ایران رخ داده است که در این کتاب به صورت کامل بررسی و مطرح شده است. تمامی اتفاقات موجود در این کتاب مستند و بصورت کامل بررسی و نگارش شده است.
وحیده –
توصیه میشود حتما مطالعه بفرمایید دوستان
افسانه ابراهیمی –
حتما پیشنهاد میکنم بخرید و بخونید درباره ی تاریخ کشور خودمون هست
حمید حسینی –
برای هدیه به افرادی که به تاریخ علاقه مند هستن عالیه
راضیه شکری –
این کتاب از بهترین منابع حوادث پس از فتح ایران به دست اعراب است.حتما توصیه میکنم.
احمد نوروزی سیاهکلرودی –
ارزش خریدنسبت به قیمت
سعید اخگری –
همیشه ترس داشتم به این بخش از تاریخ برسم چون خواه ناخواه تقابلی بین ایرانی بودن و مسلمان بودن بود. رسیدم ترس نداشت. بخوانید و بدانید…
وحید موگویی –
سلام واقعا کتاب خوبی است. به همه توصیه میکنم این کتاب تهیه و مطالعه کنند.
محمد خسروی فرد –
کتاب خوبی هست البته باید به موضوعات تاریخی علاقه مند باشید
مرضیه فدایی –
توصیه می کنم حتما مطالعه شود
سیدمحمدحسین سبزشال –
همه چیزش خوب و بی نظیره
امیررضا کیایی تنکابنب –
فکرهای چرتی که برای ۱۴۰۰سال پیش دارید رو اینجا میفهمید چی به چیه بخرید
نینا –
عالی بود. به توصیه دوستان این کتاب را خریدم.
مهتا –
واقعا کتاب خیلی خوبیه از اون کتابهایی هست که هر ایرانی باید بخونش
فریده بزرگمهر –
این کتاب محتوای جالبی داره و برای کسانی که مشتاق مطالعهی تاریخ ایران هستن مناسبه
اکبر گلردی –
هر ایرانی، بخاطر دانستن حقایق بعد از حمله اعراب به ایران ، حتما باید این کتاب رو مطالعه کنه .. اگر تاریخ کشورمان برامون اهمیت داره ، پس خوندن این کتاب براش لازمه .. من که با خوندنش ، کلا تغییر کردم، و حقایقی بر من روشن شد که تا قبل خوندنش ، اصلا اطلاعاتی در این زمینه نداشتم.. حتما این کتاب رو بخونید .. با قاطعیت میگم که این کتاب ، بهترین کتاب تاریخی کشورمان است که باید بخوانیم و بدانیم ..
تقی نوروزی –
مفید و سازنده………
حسین علی لک زایی –
تاریخ همیشه آموزنده است و این کتاب نیز درسهای برای من در پی داشت .
یوسف پورباقر –
برأی هر إیرانی خوندنش إز واجباته
Firooze Saeedi –
حیفه که این کتاب رو نخونید و درباره تاریخ ندونید
محمد امین غیبی –
حتماً از صفحه اول تا آخر کتاب رو با دقت بخونید
هادی –
عالیه حتما بخونین . دیدتون به مسائل مملکت باز میشه و راخت میتونین از پس مشکلات بر بیاین