خرید و دانلود فایل پاورپوینت کامل نظام فقهی و نظام حقوقی جامعه اسلامی

بخشی از متن فایل پاورپوینت کامل نظام فقهی و نظام حقوقی جامعه اسلامی :

در امور فردی فتوامحوری مشکلی ایجاد نمی‌کند اما وقتی روابط میان فردی شود، اینجا نمی‌توان فتوامحور بود و اگر فتوای مراجع متفاوت شود دچار تضاد می‌شود، بنابراین نظام فقهی باید به نظام حقوقی تغییر پیدا کند و چون حقوق ما برخاسته از فقه است باید بین این دو ارتباط ایجاد کرد.

دو نظام حقوقی متفاوت از جمله حقوق غرب و حقوق اسلامی مورد توجه قرار گرفت؛ حقوق غرب با هدف دستیابی به تساوی زنان و مردان طراحی شده و به دلیل این که در وضعیت برابر برخی گروه‌های اجتماعی آسیب می‌بینند، ساختار تساوی با تبعیض مثبت تکمیل شده است، بنابراین حقوق غرب را می‌توان با حقوق برابری و نظریه تکمیلی تبعیض مثبت شناخت. حقوق زنان در حقوق اسلامی، رویکرد حقوق اسلامی طبق آنچه در قرآن آمده، عدالت و به تعبیری عدالت حقوقی است که در قوانین ایران و در بحث زنان، عدالت جنسیتی به کار رفته است. اصطلاح «عدالت جنسیتی» مبهم و لوازم آن پیدا نشده است، به طوریکه کسی را‌‌ نمی‌توان یافت که مقتضای عدالت جنسیتی در ابعاد مختلف اجتماع، اقتصاد، فرهنگ و غیره را به صورت جامع تبیین کند.

اقتضائات عدالت جنسیتی باید مشخص شود/ خاستگاه نظریه عدالت حقوقی در اسلام

چه در حوزه نقد تساوی جنسیتی در غرب و چه در حوزه تبیین عدالت جنسیتی، کار و پژوهش درخور و شایسته‌ای صورت نگرفته است و نیاز به پژوهش‌های بیشتری دارد. ادبیات عدالت جنسیتی در عین حال که در قانون برنامه ششم این اصطلاح آمده، اما در کشور ما ادبیات پخته‌ای نیست و اینکه آیا اصطلاح درستی است یا نه نیاز به بررسی بیشتری دارد.

ما می‌توانیم آیه سوره حدید را خاستگاه نظریه عدالت حقوقی بدانیم، که خداوند در این آیه شریفه، هدف نزول کتاب آسمانی را برپایی عدالت عنوان می‌کند و می‌فرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ؛ ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنها کتاب آسمانی و میزان (شناسایی حقّ از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند»؛ بنابراین ما می‌توانیم این آیه را مستند قرآنی نظریه عدالت حقوقی قرار دهیم. اولین سند حقوقی که اصطلاح عدالت جنسیتی را به کار برده؛ ماده قانون برنامه ششم توسعه ایران است که برای اجرا ابلاغ شد و این اصطلاح در ادبیات حوزویان اصطلاح جدیدی است.

بر اساس ماده قانون برنامه ششم توسعه، کلیه دستگاه‌های اجرائی موظف هستنند به منظور تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن در آن، استیفای حقوق شرعی و قانونی زنان در همه عرصه‌ها، توجه ویژه به نقش سازنده آنان و نیز بهره‌مندی جامعه از سرمایه انسانی ایشان در فرآیند توسعه پایدار و متوازن با سازماندهی و تقویت جایگاه سازمانی امور زنان و خانواده در دستگاه، نسبت به اعمال رویکرد عدالت جنسیتی بر مبنای اصول اسلامی در سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌های خود براساس شاخص‌های ابلاغی ستاد ملی زن و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی اقدام نمایند. ما عدالت را به معنای تناسب و توازن در نظر می‌گیریم، یعنی حقوق زنان و مردان باید متناسب و متوازن باشد.

مباحث مربوط به زنان و تفاوت‌های آنان از منظر حقوقی

ساختار حقوق اسلامی زنان را در یک نمودار قرار دادیم که کلیه مباحث مربوط به زنان و تفاوت‌های آنان از منظر حقوق زنان در طبقه محرومیت‌های حقوقی زنان، محدودیت‌های حقوقی زنان، مسئولیت‌های حقوقی زنان و معافیت‌های حقوقی، اولویت‌های حقوقی زنان و حمایت‌های حقوقی زنان، دسته بندی و نامگذاری شده است.

رویکرد ظاهری سه مورد اول یعنی محرومیت‌ها، محدودیت‌ها و مسئولیت‌های حقوقی زنان، مردانه است و زنان جامعه نسبت به این تفاوت‌ها نگاه انتقادی دارند، اما سه مورد دوم یعنی معافیت‌ها، اولویت‌ها و حمایت‌های حقوقی زنان رویکرد زنانه دارد.

برای محرومیت‌های حقوقی زنان که حقی را به مرد داده باشند و زن فاقد آن باشد، مثال‌هایی وجود دا