خرید و دانلود فایل پاورپوینت کامل ماجرای تبعید امام هادی(ع) به شهر نظامی

بخشی از متن فایل پاورپوینت کامل ماجرای تبعید امام هادی(ع) به شهر نظامی :

چرا امامان پیشین اقدام به بیان معارف زیارت جامعه کبیره نکرده بودند؟

در دوران امام هادی علیه السلام سطح اندیشه و تعقل عمومی مردم و به خصوص شیعیان به حدی بود که بتوانند نقش امام در جامعه و حقانیت شیعه را درک کنند. بر همین اساس آن حضرت اقدام به آموزش معارف والای الهی و دینی در قالب دعای جامعه کبیره کردند.

بخشی از تلاش ائمه اطهار علیهم السلام در ارتقای سطح اندیشه و مقام اعتقادی مردم در دوران اما هادی علیه السلام به بار نشست. به طوری که آن حضرت شاهد بودند قدرت تعقل و اندیشه عمومی مردم به حدی رسیده که بتوانند معارف والای شیعی و مقام امامت و ولایت را نه فقط با احساسات، بلکه با عقل و اندیشه درک کرده و بفهمند. بر همین اساس بود که امام هادی علیه السلام با وجود فشارهای گسترده دستگاه حکومت بنی عباس، فرصت را مغتنم دانسته و ثمره تلاش ائمه پیشین را در دست گرفته و به آموزش معارف والای شیعی در قالب روایات و زیارتی مانند زیارت جامعه کبیر اقدام کردند.

امام هادی علیه السلام مشاهده می کردند که گویا مقام امامت و ولایت توسط عده ای از مردم، تنها در قالب احساسات و محبت محدود شده است. در حالی که امام، دارای مقام و منزلتی والا است که باید با اصول و عقاید محکم و زیربنایی آن جایگاه را شناخت تا موضوع هدایت و ولایت به درستی و نه تنها در قالب احساسات در میان مردم تبیین شود.

زمانی که آن حضرت متوجه ارتقا و پیشرفت فکری مردم نسبت به موضوع امامت شدند، این مفاهیم را به آن ها آموزش دادند تا مردم در طول تاریخ بدانند اگر می خواهند به دژ محکم الهی وارد شده و مقام توحید را به درستی درک کنند، لازم است که از مسیر ولایت و امامت وارد شوند.

زمینه های تبعید امام هادی علیه السلام به سامرا

می دانیم که حکومت مرکزی که پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله در مدینه النبی پایه گذاری کردند، زمینه ای شد که ائمه اطهار علیهم السلام عمدتاً در مدینه زندگی کنند؛ اما امام هادی علیه السلام به جای آنکه در مدینه باشند، مدت ها در شهر سامرا زندگی کردند و در همان شهر به شهادت رسیدند. چه عاملی موجب شده بود که آن حضرت در سامرا زندگی کنند؟

هرچند که فعالیت تاریخی و ماندگار رسول خدا صلی الله علیه و آله موجب تشکیل حکومت اسلامی شد و عرب های بادیه نشین را با حکومت مرکزی و منسجم آشنا کرد، اما متأسفانه در دوران زندگی امامان معصوم علیهم السلام شاهد هستیم که هر یک از آن ها به دلیل ظلم و ستم دستگاه حکومت بنی امیه یا بنی عباس زندگی آرام و ثابتی نداشتند. بلکه هر یک از ایشان به نوعی تحت کنترل حاکمان ظالم زمان خود بودند.

امام هادی علیه السلام هم از این قاعده مستثنا نبودند و زندگی ایشان در شهر سامرا به دلیل تشخیص و ظلم حاکمان بنی عباس بود. پدر آن حضرت یعنی امام جواد علیه السلام در اثر حیله و مکر معتصم عباسی به شهادت رسیدند و امامت به امام هادی علیه السلام رسید. درواقع آن حضرت در شرایطی به مقام امامت رسیده بودند که حاکم بنی عباس یعنی معتصم عباسی همان شخصی بود که پدر بزرگوار ایشان را به شهادت رسانده بود.

البته در آن دوران حکومت عباسی در حال ضعیف شدن بود و حاکمان بنی عباس به زور قدرت را از یکدیگر می گرفتند و به شوق رسیدن به حکومت و قدرت عباسی، هرج و مرجی در دستگاه حکومتی به وجود آمده بود. هرچند که وقتی متوکل قدرت را در دست گرفت سعی می کرد تا قدرت سابق عباسیان را به آن ها بازگرداند و می خواست بنی عباس به شوکت و قدرت قبلی برسد. به همین دلیل تلاش می کرد تا اوضاع حکومت را سر و سامان بدهد. ولی او هم خلیفه ستمگری بود که مانند سایر خلفای بنی عباس از ظلم کردن به شیعیان و ائمه اطهار علیهم السلام هیچ ابایی نداشت.

اوضاع سیاسی در دوران امامت امام دهم

همان طور که اشاره کردید در دوران امامت امام هادی علیه السلام حکومت بنی عباس بر سر کار بود. مدل حکومتی و اوضاع سیاسی در آن زمان چگونه بود؟

به طور کلی حاکمان بنی عباس را به عنوان قاتلان و ظالمان در حق ائمه اطهار علیهم السلام می شناسیم. چنانکه هارون الرشید قاتل امام موسی بن جعفر علیه السلام بود، فرزندش مأمون هم امام رضا علیه السلام را به شهادت رساند، وقتی هم که معتصم به خلافت رسید و قدرت را در دست گرفت در ظلم به ائمه اطهار علیهم السلام کم نگذاشت. پس از او حکومت عباسی شاهد حکمرانی واثق بود که در زمان او هم به ائمه اطهار علیهم السلام ظلم های بسیاری روا داشته شد.

دوران طلایی بنی عباس

اما حکومت عباسی در اواخر حکومت واثق، به شدت در حال تضعیف شدن بود. حکومت عباسی شاهد یک دوران طلایی بود که از زمان خلافت جبار عباسی در سال ۱۳۲ هجری شروع شد و تا آخر خلافت واثق در سال ۲۳۲ هجری ادامه پیدا کرد. این مدت صدساله که عصر طلایی برای عباسیان محسوب می شد فرصتی بود تا حاکمان آن ها توانستند در تمام سرزمین های اسلامی به غیر از اندلس حکمرانی کنند و برای آن ها فرصت مهمی محسوب می شد. در تمام این مدت آن ها به ائمه اطهار علیهم السلام و شیعیان و محبان آن ها ظلم های بسیاری می کردند.

پس خلافت واثق در انتهای دوران طلایی حکومت عباسیان بود.

بله. خلافت واثق در شرایطی به پایان رسید که دوران طلایی عباسیان تمام شد و انحطاط و ضعف آن ها شروع شد. این ضعف آن قدر ادامه پیدا کرد که به برچیده شدن حکومت آن ها انجامید. در دوره ضعف آن ها بود که ترکان تازه مسلمانی که تا آن زمان غلامان خلفا بودند، در اثر سوء تدبیر خلفای عباسی قدرتمند شده بودند و به همین دلیل توانستند بر دستگاه خلافت و شخص خلیفه مسلط شوند به اندازه ای که خلیفه را عزل و نصب می کردند.

در شرایطی که حکومت عباسی ضعیف می شد، چرا امام هادی علیه السلام از ظلم های حاکمان در امان نماندند؟ تا جایی که آن حضرت را به شهر سامرا تبعید کردند؟

درست است که امام هادی علیه السلام در دورانی به امامت رسیدند که حکومت در حال ضعیف شدن بود و قدرت دست به دست می شد، اما بنی عباس کسانی نبودند که توجه خود را از اهل بیت علیهم السلام بردارند. حتی متوکل عباسی دارای شخصیت بسیار ظالم و مهیبی بود که همواره سعی می کرد ضعف دولت عباسی را جبران و کمبودها را مرتفع کند. او حتی درصدد بود شیعیان و امامان معصوم علیهم السلام در فشار بیشتری نسبت به قبل باشند تا مبادا مانع قدرت طلبی و زورگویی حکومت به مردم شوند. البته خوشبختانه دشمنانش به او دست پیدا کرده و او را به قتل رساندند.

در این شرایط، امام هادی علیه السلام دورانی را تجربه کردند که هم زمان اقتدار و دولت طلایی بنی عباس را دیده بودند و هم دوران ضعف آن ها را مشاهده می کردند. حتی ایشان در دوران ظالمانه متوکل هم بودند و از ظلم های او در امان نماندند. بنابراین دوران امامت آن حضرت، هرچند طولانی نبود ولی اتفاقات و رویدادهای مختلف و سختی را شامل می شد.

ظلم های متوکل عباسی در حق امام هادی علیه السلام

با این توضیحات، متوکل عباسی یکی از ظالمان و غاصبان حق خلافت و حکومت ائمه اطهار علیهم السلام بود؟

بله. متوکل در شرایطی می خواست قدرت را به بنی عباس برگرداند که متوجه شیعیان و علویان بود. به همین دلیل آن ها را تحت فشار می گذاشت و از ظلم خود بی نصیب نمی گذاشت. چراکه می ترسید امام هادی علیه السلام مردم را متوجه ستمکاری ها و خیانت های حکومت بنی عباس کرده و پایه های قدرت آن ها را سست کنند.

حتی او نتوانست تحمل کند که امام هادی علیه السلام در مدینه بمانند. برای اینکه بیشتر ایشان را تحت کنترل داشته و مراقب آمد و رفته ای ایشان باشند، آن حضرت را به سامرا که مرکز حکومت و شهری نظامی بود، تبعید کرد.

در آن زمان، مرکز حکومت متوکل در سامرا بود؟

بله. کاخ حکومتی متوکل در سامرا بود و آنجا شهری نظامی بود. البته سامرا در آن زمان مانند شهر امروزی که برای زیارت می رویم، نبود. سامرا از عبارت «سرّ من رأی» به معنی «هر کسی که آن را ببیند مسرور می شود» گرفته شده است. سامرا در آن دوران شهر