خرید و دانلود فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر

دانلود و استفاده از فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر – تجربه‌ای بی‌نظیر در ارائه!

پاورپوینتی شیک و استاندارد:

فایل فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر شامل ۱۲۰ اسلاید طراحی‌شده با دقت بالا است که کاملاً آماده برای ارائه یا چاپ در PowerPoint می‌باشد.

چرا فایل فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر گزینه‌ای عالی است؟

• گرافیک حرفه‌ای و جذاب: اسلایدهای فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر با طراحی مدرن و چشم‌نواز، پیام شما را به بهترین شکل منتقل می‌کنند.
• کاربری آسان: ساختار این پاورپوینت به‌گونه‌ای است که استفاده از آن بدون نیاز به تغییرات پیچیده ممکن باشد.
• آماده استفاده: تمامی اسلایدهای فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر از قبل تنظیم‌شده و بدون نیاز به ویرایش، قابل استفاده هستند.

تضمین کیفیت و دقت بالا:

این مجموعه بر اساس بالاترین استانداردهای طراحی ساخته شده است و کاملاً منسجم و بدون اشکال، مناسب برای ارائه‌های حرفه‌ای می‌باشد.

نکته قابل توجه:

برخی نسخه‌های غیررسمی ممکن است تغییراتی داشته باشند. این نسخه اصلی فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر با دقت و کیفیت بالا طراحی شده است.

همین حالا فایل فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر را دریافت کنید و یک ارائه بی‌نظیر داشته باشید!

بخشی از متن فایل پاورپوینت کامل جایگاه محمد بن ابی بکر :

محمد فرزند من بود ولی از صلب ابو بکر به وجود آمد ( مولای متقیان علیه السلام) ( مامقانی، تنقیح المقال، ج ۲، ص ۵۸؛ محمد حرزالدین، مراقد المعارف، تحقیق محمدحسین حرزالدین، قم، منشورات سعید بن جبیر، ۱۳۷۱ ش، ج ۲، ص ۲۴۶.

اگر بخواهیم درباره این شخصیت مورد قبول امیرمومنان علیه السلام به اندازه کافی بنویسیم. سخن به درازا می کشد بدینجهت با استفاده از نوشته های بعضی از بزرگواران که جامع به نظر می رسد با تنظیمات و تغییرات و اضافات. در اختیار عزیزان قرار داده می شود.

محمدبن ابی بکر فرزند ابوبکر است که در خانه حضرت علی(ع) تربیت شده و از یاران وفادار ایشان گردید.

زندگی و شخصیت محمد بن ابی بکر

در میان یاران امام علی (ع)سرگذشت محمد بن ابی بکر به واسطه مسائلی همچون اتهام شرکت در قتل عثمان و نقش فعال او در تحولات دوره خلافت امام علی علیه السلام جای تأمل و تحقیق دارد؛ زیرا گرچه وی در دوره حیات رسول خدا صلی الله علیه و آله و دو خلیفه نخستین سن و سال چندانی نداشت، ولی در دوره خلافت عثمان جوانی بالغ بود که موضع مخالف وی علیه خلیفه کاملاً آشکار بود.

در دوره خلافت امام علی علیه السلام نیز از شخصیت های فعال سیاسی بشمار می آمد، اما نقش و اقدامات وی، شاید به دلیل نسبتش با ابوبکر و مسائل دیگر کمتر مورد توجه قرار گرفته است. تبیین نقش محمد بن ابی بکر در جریان قتل عثمان، موضع گیری هایش در مقابله با ناکثین جنگ جمل و معاویه، عزلت نشینان عثمانی، امارت او در مصر و شهادتش از مسائلی است که در این نوشتار بدان ها پرداخته می شود.

تولد و تربیت

محمد بن عبدالله ( مکنی به ابی بکر) بن عثمان بن عامر بن عمرو بن کعب بن سعد بن تیم بن مُره از قبیله بنی تمیم قریش، ملقب به «عابد قریش») [ ابی محمد بن عبدالله دینوری، المعارف، تحقیق دکتر ثروت عکاشه، قاهره، دارالمعارف، بی تا، ص ۱۷۵؛ خیرالدین زرکلی، الاعلام؛ قاموس تراجم لاشهر الرجال والنساء، دارالعلم للملایین، ۱۹۸۶ م، ج ۶، ص ۲۲۰.]

در بیست و پنجم ذی الحجه سال دهم هجرت در حجه الوداع پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مسیر حرکت کاروان حج از مدینه به مکه در مکانی به نام «بیدا» و به نقلی «ذی الحلیفه» یا «شجره» چشم به جهان گشود. حضرت محمد صلی الله علیه و آله چندی قبل از تولد، نوید ولادتش را به عایشه داده بود (ابراهیم بن محمد ثقفی کوفی، الغارات، تحقیق میر جلال الدین حسینی ارموی، تهران، انتشارات انجمن آثار ملی، ۱۳۹۵ ق، ج ۱، ص ۲۸۸؛ مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، نجف، مطبعه المرتضویه، ۱۳۵۲ ق، ج ۲، قسمت دوم، ص ۵۸؛ محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار الجامعهِ لدرراخبار الائمه الاطهار، تصحیح محمدباقر محمودی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بی تا، ج ۳۳، ص ۵۶۳.

و پیامبر پس از تولد، بر وی اسم گذاشت (.ابن شبه، تاریخ مدینه المنوره، تحقیق فهیم محمد شلتوت، قم، انتشارات دارالفکر، قم، ۱۴۱۰ ق، ج ۴، ص ۱۳۰۳.

پدر محمد عبدالله (ابوبکر)،پدر خانم پیامبر(عایشه) و نخستین خلیفه، هنگامی که درگذشت، محمد دو سال و چند ماه بیشتر نداشت. مادرش اسماء بنت عمیس از زنان بزرگ صدر اسلام است. وی ابتدا همسر جعفر بن ابی طالب بود، ولی پس از شهادت جعفر، با ابوبکر ازدواج کرد و ثمره این ازدواج محمد بن ابی بکر بود. اسماء پس از فوت ابوبکر به ازدواج حضرت علی علیه السلام درآمد..

محمد بن ابی بکر در خانه حضرت امام علی علیه السلام پرورش و رشد یافت. فقه و معارف و اندیشه هایش برگرفته از تعالیم ناب امام علی علیه السلام بود و برای هیچ کس حتی پدرش ابوبکر فضیلت علی علیه السلام را قائل نبود. [ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ترجمه محمود مهدوی دامغانی، تهران، انتشارت نی، ۱۳۶۸ ش، ج ۳، ص ۱۹۰.] حضرت علی علیه السلام نیز او را دوست می داشت و وی را «فرزند خود از صلب ابی بکر» می شمرد.[مامقانی، تنقیح المقال، ج ۲، ص ۵۸؛ محمد حرزالدین، مراقد المعارف، تحقیق محمدحسین حرزالدین، قم، منشورات سعید بن جبیر، ۱۳۷۱ ش، ج ۲، ص ۲۴۶.]

در نهج البلاغه به نقل از آن حضرت آمده است: «او (محمد) دوست من بود و چون فرزندم او را پرورش داده بودم». [سید رضی، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم، انتشارات مشهور، ۱۳۸۰ ش، خطبه ۶۷.

فضایل و عقاید

بیشتر منابع تاریخ صدر اسلام به صداقت، دیانت و نجابت محمد بن ابی بکر اذعان دارند. او یکی از پنج نفر خواص حضرت علی علیه السلام بود. او معتقد بود که خلفای پیشین حق علی علیه السلام را در بدست گرفتن خلافت مسلمانان پایمال کرده اند، در حالی که کسی سزاوارتر از آن حضرت برای احراز مقام خلافت نیست.(الجمل والنصره سید العتره فی حرب البصره، تحقیق سید علی میرشریفی، قم انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۱۳ ق، ص ۱۶۲؛ محمدتقی شوشتری، قاموس الرجال، تهران، مرکز نشر کتاب، ۱۳۸۶ ق، ج ۷، ص ۴۹۵.]

از امام صادق علیه السلام نقل شده است هنگامی که محمد بن ابی بکر می خواست با حضرت علی علیه السلام بیعت کند به آن حضرت اظهار داشت: «گواهی می دهم که تو امامی هستی که اطاعت تو واجب است و پدر من در آتش می باشد».[مامقانی، تنقیح المقال، ج ۲، ص ۵۷؛ طوسی، رجال الکشی، ص ۶۴؛ مجلسی، بحارالأنوار، ج ۳۳؛ شوشتری، قاموس الرجال، ج ۷، ص ۴۹۶.

مقام و منزلت محمد بن ابی بکر نزد امام علی علیه السلام با مقام و منزلت ابوذر غفاری نزد رسول خدا علیه السلام قابل مقایسه است و او از حواریون امام علیه السلام بشمار می آمد. (حرزالدین، مراقد المعارف، ج ۲، ص ۲۴۶.

محمد در دوره خلافت امام علی(ع) در شمار شرطه الخمیس بود.[ خویی، معجم رجال الحدیث، ج، ص.

منزلت محمد بن ابی بکر

احادیثی در منزلت محمد بن ابی بکر از ائمه اطهار علیهم السلام نقل شده است؛ از جمله:سخن امام علی (ع) درباره محمدبن ابی بکر مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی بَکرٍ… وَلَداً نَاصِحاً وَ عَامِلًا کادِحاً وَ سَیفاً قَاطِعاً وَ رُکناً دَافِعاً محمد بن ابی بکر… فرزندی نیک خواه، کارگزاری کوشنده، شمشیری برنده و رکنی استوار (در برابر دشمن) بود.( نهج البلاغه، نامه )

و فرمود: «عماریاسر و محمد بن ابی بکر هرگز به گناه کردن و عصیان در پیشگاه پروردگار راضی نمی شدند».

محمد به حضرت علاقه وافری داشت و حضرت علی(ع) نیز متقابلاً محمد را دوست می داشت و او را «فرزند خود از صُلب ابوبکر» می خواند. در نهج البلاغه نیز به نقل از آن حضرت آمده است:او (محمد) دوست من بود و چون فرزندم او را پرورش داده بودم.[نهج البلاغه، خطبه

«کان لله عبداً صالحاً و لنا ولداً صالحاً» (محمد بنده ای صالح برای خدا و فرزندی صالح برای ما بود. ثقفی، الغارات، ق، ج، ص؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ، ص.

«محمد بن ابی بکر در مقابل بیزاری جستن از پدرش ابوبکر با امام علی علیه السلام بیعت کرد». «محمد بن ابی بکر در مقابل بیزاری جستن از عمر (خلیفه دوم) با امام علی علیه السلام بیعت کرد». «(محمد) اگر چه از اهل بیت علیهم السلام نبود، ولی به مانند آن ها نجیب بود و میان خانواده خویش از همه پاک تر و نجیب تر بود» .[ به نقل از امام باقر و امام صادق علیهماالسلام، ) بنگرید به: مامقانی، تنقیح المقال، ج ۲، ص ۵۷؛ طوسی، رجال الکشی، ص ۶۴؛ مجلسی، بحارالأنوار، ج ۳۳، ص ۵۸۵؛ شوشتری، قاموس الرجال، ج ۷، ص ۴۹۶.

حضرت علی علیه السلام نیز به خوبی محمد بن ابی بکر را می شناخت و از فضایل و روحیات او آگاهی داشت، چنان که روزی فرمود: «…به خدا سوگند از آن زمان که او را شناخته بودم همواره در انتظار قضای الهی و چشم به راه پاداش الهی بود. او کج تابی های فاجران را دشمن بود و نرمی و وقار مؤمنان را دوست داشت…». (ثقفی، الغارات، ج ۱، ص ۲۹۶؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم والملوک، قاهره، مطبعه الاستقامه، ۱۳۵۸ ق، ج ۴، ص ۸۲؛ مجلسی، بحارالأنوار، ج ۳۳، ص ۵۶۵.]

محمد بن ابی بکر انسانی باایمان و وظیفه شناس بود که تکالیفش را به درستی انجام می داد. حضرت علی علیه السلام پس از شهادت او در مصر در این خصوص گفت: «خدا محمد را بیامرزد که هر چه توانست کوشید و تکلیف خویش را انجام داد».[طبری، تاریخ الامم والملوک، ج ۴، ص ۸۳.

او شخصی لایق و کاردان نیز بود. امام علی علیه السلام در این باره می فرماید: «او از تباهی عقل یا دین شکست نخورد».[احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، بیروت، دار صادر للطباعه والنشر و دار بیروت للطباعه والنشر، ۱۳۷۹ ق، ج ۲، ص ۱۹۴.

او معتقد بود خداوند حضرت محمد صلی الله علیه و آله را امین بر وحی و فرمان خویش آفریده که کتب پیامبران قبل از خویش را تصدیق کند و راهنمای شرایع باشد. او علی علیه السلام را نخستین شخصی می دانست که به پیامبر صلی الله علیه و آله ایمان آورد و در مراحل مختلف به یاری پیامبر شتافت و از جان خویش مایه گذاشت. در همان حال معاویه و بنی سفیان را مردمی غاصب می دانست که با دروغ و ریا و زر و زور به جنگ اسلام شتافته اند. وی جنگ در مقابل معاویه را جنگ در راه خدا و برای پیشبرد دین خدا می دانست. او در خصوص خلفای سه گانه نیز معتقد بود که آنان حق امام علی علیه السلام را در احراز حکومت زیر پا گذاشته اند و درباره عثمان معتقد بود او از احکام خدا و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله عدول کرده است.

فعالیت های سیاسی

آغاز حضور محمد بن ابی بکر در صحنه فعالیت های سیاسی و نظامی در عَهد خلافت عثمان بود، محمد بن ابی بکر پس از طی دوره نوجوانی و رسیدن به سن بلوغ، به عنوان رزمنده در جنگ های دوره عثمان علیه غیرمسلمانان شرکت می کرد و مخالفت های وی با عثمان نیز در یکی از همین جنگ ها که به جنگ «صواری» معروف است شروع شد. در این جنگ، عثمان فرماندهی نیروی دریایی مسلمانان را به عبدالله بن سعد بن ابی سرح داد، در حالی که پیامبر صلی الله علیه و آله ریختن خون این فرد را مباح شمرده و او را از سرزمین حجاز تبعید و قرآن هم به کفر وی تصریح کرده بود.

محمد بر این اقدام عثمان و کنار گذاشته شدن صحابه راستین پیامبر صلی الله علیه و آله خرده می گرفت. در این میان، محمد بن حذیفه نیز در مخالفت با عثمان با وی هم عقیده بود. در پی اقدامات آن دو در مخالفت با عبدالله بن سعد بن ابی سرح و تشویق رزمندگان به سستی در جنگ، عبدالله نامه ای در شکایت از آن دو به عثمان نوشت. عثمان نیز در جواب به وی دستور داد که نباید به آن ها آزاری برسد (زیرا محمد برادر عایشه و پسر ابوبکر بود و محمد بن حذیفه نیز پسرخوانده عثمان به حساب می آمد؛ بنگرید به: بلاذری، انساب الاشراف، ج ۲، ص ۸۸؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۴، ص ۲۲؛ عبدالرحمان بن علی الجوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک والامم، تحقیق دکتر سهیل زکار، بیروت، دارالفکر للطباعه والنشر، ۱۴۱۵ ق، ج ۳، ص ۱۹۲.

محمد بن ابی بکر در اواخر حکومت عثمان به دلایل گوناگونی مخالف او بود:

الف: عمل نکردن به کتاب خدا؛ چنان که در موضوع فرماندهی عبدالله بن سعد بن ابی سرح بر سپاه مسلمانان و حکومتش بر مصر، عثمان را گنهکار می شمرد و می گفت: آنان که به آن چه خداوند نازل کرده داوری نمی کنند در زمره کافران و در آیات دیگر ستمکاران و فاسقان هستند

ب: عمل نکردن به حق و رعایت نکردن عدالت در میان صحابه؛ زیرا عثمان بسیاری از اقوام خویش چون مروان بن حکم را بر مسند امور مهم قرار داده و صحابه بزرگ پیامبر را بکار نگرفته بود.

ج: کنارنهادن سنن پیامبر صلی الله علیه و آله و دو خلیفه پیشین و بی تفاوتی نسبت به حکام و امرایی که در نقاط مختلف قلمرو اسلامی به دلخواه خود عمل می کردند؛ چنان که عبدالله بن سعد بن ابی سرح در مصر و معاویه در شام خودسرانه حکم می دادند و محمد در ملاقات خود با عثمان از این افراد به شدت انتقاد کرد.

محمد بن ابی بکر در مدت چهل روز محاصره عثمان که از هفتم ذی القعده تا هجدهم ذی الحجه سی و پنجم هجری به طول انجامید از نزدیک امور را زیر نظر داشت و بر عقیده خود مبنی بر مخالفت با عثمان اصرار می ورزید. حتی پس از سخنرانی عثمان برای مخالفان و در دفاع از خویش، خواهرش عایشه که به قصد حج از مدینه خارج می شد، از محمد خواست که او را در سفر مکه همراهی کند، ولی وی از این کار سرباز زد.

[ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۳، ص ۲۸۹؛ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۶۳ ش، ج ۱، ص ۵۸۷؛ طبری، تاریخ الامم والملوک، ج ۳، ص ۴۱۷.

همچنین او به درخواست (خاله اش) لیلی بنت عمیس مبنی بر همراهی نکردن با محاصره کنندگان نیز وقعی ننهاد. (طبری، تاریخ الامم والملوک، ج ۳، ص ۴۱۸.

اتهام نقش محمدبن ابی بکر در قتل عثمان

در خصوص قتل عثمان و نقش محمد بن ابی بکر نظریات مختلفی از سوی مورخان ذکر شده است. برخی معتقدند او با چند نفر دیگر بر عثمان وارد شد و نخستین ضربه را وی بر عثمان وارد آورد [ابن سعد، طبقات الکبری، ج ۳، ص ۷۳؛ ابن شبه، تاریخ مدینه المنوره، ج ۴، ص ۱۳۰۱؛ ابن اعثم کوفی، الفتوح، ترجمه محمد بن احمد مستوفی، تصحیح طباطبایی مجد، تهران، ۱۳۷۷ ش، ص ۳۸۲.

و پس از آن «سوران بن حمران» و «عمرو بن حمق» ضربات نهایی را زده، وی را کشتند. نظریه دیگر معتقد است که محمد همراه سیزده نفر دیگر بر عثمان وارد شد و پس از اعتراض بر حکمرانانی که او بر مناطق مختلف گماشته بود، به یکی از آن سیزده نفر اشاره کرد که به عثمان حمله کند.[طبری، تاریخ الامم والملوک، ج ۳، ص ۴۰۵.

اما نظریه سومی نیز هست که معتقد است اگر چه محمد بن ابی بکر در تحریک مردم علیه عثمان نقش داشته، در جریان محاصره او نیز به صورت فعال حاضر بود، ولی وی قاتل عثمان نیست، بلکه پس از بیرون رفتن محمد از نزد عثمان، قاتلان بر عثمان وارد شده، وی را به قتل رساندند.[بن شبه، تاریخ مدینه المنوره، ج ۴، ص ۱۲۸۸؛ طبری، تاریخ الامم والملوک، ج ۳، ص ۴۱۵؛ ابن عبدربه، عقد الفرید، تصحیح احمد امین، بیروت، دارالکتب العربی، بی تا، ج ۴، ص ۲۶۹.

ولی دلایل چندی وجود دارد که محمد بن ابی بکر را از قتل عثمان تبرئه می کند:

1. سخن غلام اُم حبیبه همسر عثمان که اظهار کرده بود: عثمان پس از خروج محمد بن ابی بکر از نزد وی کشته شد، سپس در حالی که محمد از موضوع آگاهی نداشت، از آن غلام پرسید که چه اتفاقی افتاده است.[بن شبه، تاریخ مدینه المنوره، ج ۴، ص ۱۳۰۰.
2. سخن عثمان مبنی بر رفتار مناسب محمد با وی به هنگام محاصره؛ ظاهرا هنگامی که عثمان در خانه خود محبوس بود، شورشیان و از جمله طلحه اجازه خروج از خانه را به وی نمی دادند، ولی محمد دستور داد که وی را آزاد بگذارند.[بن شبه، تاریخ مدینه المنوره، ج ۴، ص ۱۳۰۰.
3. بازجویی حضرت امام علی علیه السلام از محمد بن ابی بکر؛ پس از قتل عثمان، امام علی علیه السلام از محمد در خصوص گفته های همسر عثمان مبنی بر دست داشتن او در قتل عثمان سؤال کرد، محمد گفت: «بر او وارد شدم، او برایم از پدرم گفت. با او برخاستم و من توبه کننده به سوی خدا هستم. به خدا سوگند من او را نکشتم و به او چنگ نزدم».[ابن قتیبه، الامامه والسیاسه، ج ۱، ص ۴۷؛ ابن عبدربه، عقد الفرید، ج ۴، ص ۲۷۰.
4. تأکید مورخان مختلف، چه از اهل سنت و چه شیعه، بر این نکته که محمد بن ابی بکر، عثمان را نکشت، بلکه در اثر سخنانی که بین آن ها رد و بدل شد محمد شرمگین شده از خانه عثمان بیرون رفت.[ابن شبه، تاریخ مدینه المنوره، ج ۴، ص ۱۲۸۸؛ قرطبی، الاستیعاب، ج ۳، ص ۴۲۳؛ ابن اثیر، اسدالغابه، ج ۴، ص ۳۲۴؛ ابن قتیبه، الامامه والسیاسه، ج ۱، ص ۴۴؛ طبری، تاریخ الامم والملوک، ج ۳، ص ۴۱۵؛ ابن عبدربه، عقد الفرید، ج ۴، ص ۲۶۹؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۳، ص ۲۹۶؛ تاریخ ابن خلدون، ج ۱، ص ۵۸۷.

برخورد با ناکثین جمل

محمد بن ابی بکر معتقد بود که ناکثین، خونخواهی عثمان را بهانه ای برای پیشبرد اهداف خویش قرار داده اند و در خصوص آن ها می گفت: «به خدا سوگند که کسی جز آنان قاتل عثمان نیست».[شیخ مفیدالجمل والنصره سید العتره فی حرب البصره، ص ۲۳۹.

پس از غارت بصره از سوی اصحاب جمل، حضرت علی علیه السلام به جنگ با آنان مصمم شد و از مدینه به سمت عراق حرکت کرد. امام علیه السلام از «ربذه» منزلی بین راه مکه تا کوفه هاشم بن عتبه را نزد ابوموسی اشعری والی کوفه فرستاد تا کوفیان را برای جنگ با ناکثین بسیج کند، ولی هنگامی که ابوموسی از این کار سرباز زد و وی را تهدید کرد، امام علی علیه السلام محمد بن ابی بکر و عبدالله بن عباس را به کوفه فرستاد و طی نامه ای ابوموسی را از حکومت کوفه عزل نمود.

حضرت علی علیه السلام پس از این که خبر موثقی درباره موفقیت یا عدم موفقیت محمد بن ابی بکر و ابن عباس در جلب حمایت مردم کوفه دریافت نکرد، از «ذی قار» امام حسن علیه السلام و عماریاسر را به کوفه گسیل کرد که اینان سرانجام موفق شدند مردم را بسیج کرده به کمک آن حضرت بفرستند. در آستانه جنگ جمل که نیروهای دو طرف آماده نبرد می شدند، امام علی علیه السلام محمد بن ابی بکر را به فرماندهی نیروی پیاده نظام انتخاب کرد. او در طول جنگ رشادت های فراوانی از خود نشان داد و ثور بن عدی یکی از فرماندهان سپاه جمل را از پا درآورد.[ابن اعثم، الفتوح، ص ۴۳۴.

او با هزیمت یافتگان جمل رفتار مناسبی در پیش گرفت، چنان که عبدالله بن زبیر را که از سران جمل بود و از میدان نبرد جان سالم به در برده بود، نزد حضرت علی علیه السلام شفاعت کرده وی را پیش عایشه برد. آن گاه به دستور آن حضرت عایشه را با احترام فراوان همراه چهل زن دیگر از زنان بصره به مکه و از آن جا به مدینه برد.

در جنگ صفین

هرچند محمد قبل از شروع جنگ صفین، از سوی امام علی(ع) به فرمانداری مصر منصوب شده بود، ولی شواهد دال بر این است که محمد بن ابی بکر در این جنگ در سپاه امام، علیه معاویه جنگید.[حمد بن علی کنانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج ، ص.

در روایتی از امام صادق(ع) نیز آمده است که در جنگ صفین، پنج نفر از قریش همراه امیرالمؤمنین علی(ع) بودند که محمد بن ابی بکر یکی از آنها بود.[کشی، رجال کشی، ج، ص؛ تستری، قاموس الرجال، ج، ص؛ مامقانی، تنقیح المقال، ج، ص خویی، معجم رجال الحدیث، ج، ص.

محمد در جریان جنگ صفین همراه حسنین (علیهماالسلام) در رکاب امام علی قرار داشت و آن حضرت وی را فرمانده پیاده نظام، و به نقلی، فرمانده میسره سپاه خویش قرار داده بود.[عسقلانی، تهذیب التهذیب، ج ، ص

یکی از شعرهایی که سپاه امام علی علیه السلام . علیه شامیان می سرودند این بود که: «هان پاک، پسر پاک، محمد بن ابی بکر همراه ماست.»[منقری، وقعه صفین، ق، ص؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ش، ج، ص.

به نقل برخی منابع، در جریان جنگ هنگامی که معاویه، عبیدالله بن عمر را با سپاهی منظم به جنگ امام علی فرستاد، امام، محمد را با سپاهی از سواران به سوی او فرستاد که میان آنان جنگی در گرفت و تعداد زیادی از دو طرف کشته شدند.[ابن اعثم، الفتوح، ص

امارت مصر

مهمترین منصبی که به محمد بن ابی بکر از طرف حضرت علی علیه السلام واگذار شد، حکومت مصر بود. در این باره بیشتر منابع بر این عقیده اند که او قبل از انتصاب مالک اشتر بر مصر، به حکومت آنجا فرستاده شد، ولی برخی منابع، که عمدتا منابع مصری هستند، عقیده دارند که مالک قبل از محمد به حکومت آنجا رسید.

منابع مزبور عمدتا دچار اشتباه شده، سال انتصاب محمد بر امارت مصر را نیز ۳۷ هجری دانسته و مدت حکومت او را پنج ماه ذکر کرده اند، در حالی که طبق منابع معتبر تاریخ اسلام، او در اول رمضان سال ۳۶ هجری به حکومت مصر برگزیده شد.[]

برخی منابع نیز فرستاده شدن مالک به مصر را بعد از شهادت محمد بن ابی بکر ذکر می کنند. اما با توجه به دلایل و شواهد موجود، حکومت مصر در ابتدای خلافت امام علی علیه السلام به قیس بن سعد بن عباده و پس از وی به محمد بن ابی بکر رسید و هنگامی که کار مصر بر محمد مشکل شد و عزلت نشینان عثمانی بر وی شوریدند، امام علی علیه السلام تصمیم گرفت مالک اشتر را بر مصر بگمارد. در پی این موضوع محمد از فرستاده شدن مالک نگران شد و امام علی علیه السلام نیز نامه ای در دلداری از وی نوشت.[ نهج البلاغه، نامه ۳۴.

طی حکمی که به دستور حضرت علی علیه السلام توسط عبدالله بن ابی رافع در اول رمضان سال سی و شش هجری برای حکومت محمد بر مصر نوشته شد، امام علی علیه السلام او را به اجرای موارد زیر سفارش کرد:

تقوای الهی و ترس از خدا در آشکار و نهان.

نرمش بر مسلمانان، گذشت و انصاف بر مردم ستمدیده و احسان به آنان به اندازه توان.

خشونت با تبهکاران و سختگیری بر ستمکاران.

رعایت عدل و انصاف با اهل ذمه و پیروان ادیان دیگر.

یکپارچه ساختن مردم مصر زیر لوای اسلام حقیقی.

گردآوری مالیات طبق رسوم گذشته و دخل و تصرف نکردن در آن و تقسیم بیت المال به صورت عادلانه میان مردم.[ثقفی، الغارات، ج ۱، ص ۲۲۴؛ حرانی، تحف العقول، ص ۱۷۶؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه،