خرید و دانلود فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی

ارائه‌ی فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی – تجربه‌ای خاص و متمایز!

پاورپوینتی حرفه‌ای و متفاوت:

فایل فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی شامل ۱۲۰ اسلاید جذاب و کاملاً استاندارد است که برای چاپ یا ارائه در PowerPoint آماده شده‌اند.

ویژگی‌های برجسته فایل فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی:

• طراحی خلاقانه و حرفه‌ای: فایل فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی به شما این امکان را می‌دهد که مخاطبان خود را با یک طراحی خیره‌کننده جذب کرده و پیام خود را به بهترین شکل انتقال دهید.
• سادگی در استفاده: اسلایدهای فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که استفاده از آن‌ها بسیار آسان باشد و نیاز به تنظیمات اضافی نداشته باشید.
• آماده برای ارائه: تمامی اسلایدهای فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی با کیفیت بالا و بدون نیاز به ویرایش، آماده استفاده هستند.

کیفیت تضمین‌شده با دقت بالا:

فایل فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی با رعایت بالاترین استانداردهای طراحی تولید شده است. بدون نقص یا بهم‌ریختگی، تمامی اسلایدها آماده برای یک ارائه بی‌نقص و حرفه‌ای هستند.

نکته مهم:

هرگونه تفاوت احتمالی در توضیحات ممکن است به دلیل نسخه‌های غیررسمی باشد. نسخه اصلی فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی با دقت و حرفه‌ای تنظیم شده است.

همین حالا فایل فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی را دانلود کنید و ارائه‌ای حرفه‌ای و تأثیرگذار داشته باشید!

بخشی از متن فایل پاورپوینت کامل درآمدی بر اندیشه های امام خمینی :

۱- قدرت نرم

قدرت، از مفاهیم اصلی علم سیاست و به معنای توانایی دارنده ی آن برای واداشتن دیگران به تسلیم در برابر خواست خود به هر شکل است. اما حاکمیت ها و جوامع عصر حاضر تلاش دارند به جای تأثیر گذاری از راه ارعاب، تهدید وخشونت، از راه ایجاد جذابیتهای فرهنگی و اقتصادی به نفوذ ارزش های خود در دیگر جوامع اقدام کنند.

ریشه های نظری بحث قدرت نرم را می توان در نظریه گرامشی واضع اصطلاح هژمونی دانست. گرامشی با کمک گرفتن از این واژه در صدد نشان دادن چهره ی واقعی نظام سرمایه داری نهان در پس پرده ی جاذبه های ظاهری آن بود. او معتقد بود نظام سرمایه داری با بهره گیری از این جاذبه ها اقدام به تولید قدرت نموده و با این اقدام، مانع شکل گیری مقاومت در برابر اهداف خود می گردد. در نگاه استیون لوکس، از قدرت نرم به عنوان چهره سوم قدرت یاد شده است، قدرتی که برفرد یا گروه اعمال می شود، بی آنکه در مورد این اعمال قدرت آگاهی وجود داشته باشد. (گلک، ۱۳۷۹: ۱۷۵)به عبارتی، در اعمال قدرت نرم، جایگاه سوژه و ابژه قدرت تغییر می کند. در وضعیت سیطره، گاه فرد از اعمال قدرت هم باخبر است، اما به دلیل رضایت، در برابر آن مقاومت نمی کند. اما در این شکل از قدرت، فرد یا گروه که بر او اعمال قدرت می شود، لزوماً به این اعمال قدرت آگاه نیست. با این حال جامع ترین تعریف از قدرت نرم متعلق به ژوزف نای است که منظورخود از قدرت نرم را اینگونه بیان می کند:

“قدرت نرم، متکی بر توان شکل دهی به ترجیحات دیگران از طریق قدرت جذابیت است. (نای، ۱۳۸۷: ۴۶-۴۳)

در این جا هیچ گونه دخالت فیزیکی، و دخالت در گزینه های انتخاب شده صورت نمی گیرد. بلکه فرآیندی روی می دهد که طی آن طرف مقابل کنش مطلوب ما را، برای خود قلمداد می کند. در این جا، این احساس پدید می آید که دو طرف دارای منافع، ارزش ها، یا علایق مشترکی هستند که زمینه را برای همکاری یا همراهی مشترک فراهم می کند. با عنایت به این تعریف باید ذهنی بودن را از ویژگیهای قدرت نرم دانست چنانچه فوکو در توصیف قدرت چنین می گوید:

“قدرت با ضابطه مند کردن مستمر ذهن شهروندان، عمل می کند؛ و به شیوه ای نامرئی و بی فایده همانگونه که گفته بودم بر ” الیاف نرم مغز ” تأثیر می گذارد.” (فوکو، ۱۳۷۸: ۱۶۵)

به واقع آنچه از فحوای کلمات اندیشمندان در توضیح واژه نسبتاً جدید قدرت نرم بر می آید این است که قدرت نرم، محصول و برآیند تصویر سازی مثبت، ارائه چهره موجه از خود، کسب اعتبار در افکار عمومی داخلی و خارجی، قدرت تأثیر گذاری غیر مستقیم توأم با رضایت بر دیگران، اراده دیگران را تابع اراده خویش ساختن و مؤلفه هایی از این سنخ است. در قدرت نرم بر روی ذهن و رفتار سرمایه گذاری می شود، تا عینیت مجازی تولید کند. این قدرت شامل توانایی جذب و مشارکت دیگران، همراه با رضایت آنان است. (نای،۱۳۸۷: ۴۴)

در قدرت نرم شکل آمرانه قدرت که با تهدید عینی همراه بود، تبدیل به قدرت متقاعد کننده می شود. به این ترتیب می توان گفت استفاده از قدرت نرم نتایجی را به دنبال دارد که در دسته بندی زیر قابل ارائه است. (یوسفی: ۱۳۸۷: ۲۱۵)

مطابق این نمودار، قدرت نرم منجر به شکل گیری تصویر ذهنی مثبت از تولید کننده آن در نظر مخاطب شده و باعث به وجود آمدن رضایتمندی در افکار عمومی او خواهد شد و انباشت این رضایتمندی موجب کسب اعتبار نزد مخاطب گردیده و او را بدون به کار گیری قدرت سخت به تمکین وا می دارد. البته نتایج قدرت نرم همیشگی و ثابت نیستند و چنانچه مطلوب افکار عمومی قرار نگیرد از قدرتش کاسته خواهد شد و چنانچه مطلوب واقع گردد باز تولید می گردد.

آقای افتخای در توصیف قدرت نرم چنین می گوید:

“قدرت نرم تلاشی را به نمایش می گذارد که در آن؛ صورت و سیرت قدرت را با پیوند به مفهوم ” جذابیت” به سمت و سوی حقانیت هدایت می کند. بستر اصیل این تلاش را باید در عنصر اجتماعی شدن قدرت باز شناخت. به بیان دیگر، با فزونی نقش نیروهای اجتماعی در شاکله جوامع مدنی و تعامل هدفمند آنها با قدرت سیاسی در اندام واره نخبگان حکومتی قدرت سیاسی جایگاه انحصاری خود را به عنوان متغیر اصلی در ساحت سیاست از دست داده و نیروهای اجتماعی نیز مدعی این جایگاه شدند. هرچند باید به این تعامل در قالب ” قدرت مند و قدرت” نیز توجه کرد. منظور از قدرت و ضد قدرت؛ این است که در کنار اراده معطوف به قدرت در مقام نیم رخ معادله قدرت نیم رخ دیگر آن اراده معطوف به مهار قدرت را ملاحظه کنیم.

آنچه صاحبنظرانی چون ویلیام لا پی یر جهت مهار قدرت از طری اعتبار بخشی به نهادهای اجتماعی و اجتماعی کردن قدرت بیان می کند متوجه کنترل قدرت توسط نیروهای اجتماعی است که زمینه پرور توجه به قدرت نرم می شود. عامل دیگر در ماهیت ارتباط گرایانه قدرت؛ در ساحت حیات جمعی است. نویسندگانی چون ماکس وبر قدرت را در فضای بین الاذهانی و عرصه رفتاری حیات جمعی مورد توجه قرار می دهند. این رویکرد حامل این معناست که هر چه در حیات جمعی و اجتماعی شدن قدرت پذیرش بین الاذهانی و رفتار پذیری فردی، در پرتو اجتماعی شدن قدرت فزونی می پذیرد؛ ارزش ها و هنجارهای برخاسته از آن و ابزارهای حاصل از آن تاثیر گذار و موثر تر می شود. در زاویه دید این نظر؛ قدرت به شکلی ریشه دار به ارزش ها وابسته است. “( افتخاری، ۱۳۸۷: براساس گفتمان قدرت نرم، تنها ابزارهای اعمال قدرت مورد بازنگری و اصلاح کارکردی قرار نمی گیرد، بلکه افزون بر آن و در سطح عالی تر، منابع قدرت متحول شده و قدرت از درون جامعه می جوشد. از همین رو، اجتماعی کردن قدرت را در سطح مهار قدرت و ارزش پذیری قدرت مورد عنایت قرار می دهد.”

از نظر فوکو قدرت رابطه ای است و به صورت رشته ها و تارهایی در هم پیچیده در اجتماع پراکنده است و در انحصار یک گروه و طبقه خاص نیست. فوکو با این بینش معتقد است که اسلام شیعی نیز در ذات خود، این قدرت و نیرو را دارد و در زمان مقتضی می تواند قدرت را جمع آوری کرده و علیه حکومتی یا رژیمی به کار گیرد. در قسمتی از مقاله وی می خوانیم: در برابر قدرت های مستقر، تشیع پیروان خود را به نوعی بی قراری مدام مسلح می کند و در ایشان شوری می دمد که هم سیاسی است و هم دینی… این مذهب تنها زبان ساده ای برای بیان آرزوهایی که الفاظ دیگری پیدا نکرده اند، نیست. بلکه چیزی است که درگذشته هم بارها بوده: شکلی است که مبارزه سیاسی، همین که لایه های مردمی را بسیج کند، به خود می گیرد و از هزاران ناخرسندی، نفرت، بی نوایی و سرخوردگی یک نیرو پدید می آورد.

برای فوکو چهره نرم افزاری و پراکنده قدرت در بین آحاد مردم که به صورت رابطه ای و شبکه گسترده و پراکنده شده اند، بسیار حائز اهمیت است. در انقلاب ایران نیز فوکو به ظهور این چهره نرم افزاری و در عین حال بسیار تأثیرگذار از قدرت اشاره می کند و معتقد است شاه قدرت های عادی و رسمی را حذف کرده بود، اما غافل از اینکه قدرت شبکه ای و پراکنده با این اقدام تقویت شده بود. فوکو صف آرایی دو تعریف و دو چهره از قدرت را به خوبی به نمایش می کشد. آنجا که شاه و ارتش را نماد قدرت عریان و خشونت محض می داند و در مقابل اراده عمومی مردم و قدرت تجمیع شده آنان را جنبه نرم افزاری قدرت می داند: آنچه در ایران مرا شگفت زده کرده است این است که مبارزه ای میان عناصر متفاوت وجود ندارد. آنچه به همه اینها زیبایی و در عین حال اهمیت می بخشد این است که فقط یک رویارویی وجود دارد: رویارویی میان تمام مردم و قدرتی که با سلاح ها و پلیسش مردم را تهدید می کند. لازم نیست خیلی دور برویم، این نکته را می توان بی درنگ یافت؛ در یکسو کل اراده مردم و در سوی دیگر مسلسل ها.

۲- منابع قدرت نرم

سرمایه اجتماعی؛ منبع تولید قدرت نرم

امروزه، دیگر صرف برخورداری یک کشور از منابع و مواهب طبیعی سرمایه، محسوب نمی گردد. بلکه؛ مجموعه ای از سرمایه ها، از جمله بهره مندی از سرمایه اجتماعی منجر به تولید و افزایش قدرت ملی کشورها خواهد گردید. از شاخصه های سنجش قدرت نرم، میزان برخورداری ساکنین سرزمین از اعتماد و سایر مؤلفه های مطرح در حوزه سرمایه ی اجتماعی است. هیچ ملتی بدون برخورداری از قدرت نرم و ایجاد وفاق و همبستگی اجتماعی قادر به حرکت در مسیر تعالی و کسب اعتبار معنوی در جامعه ی جهانی نخواهد بود. این اعتماد در دو سطح مردم – مردم و حاکمیت مردم قابل تجلی و بازتاب است. و سرمایه اجتماعی معطوف به کشف و استخراج این شاخصه ها در جوامع می باشد. (قدسی، ۱۳۸۹: ۱۳۳)

قدرت نرم با تولید و توزیع آموزه ها و ارزش های خاص و جذاب، بنیانهای ارزشی و ارکان کشور را تقویت کرده و در راستای وضعیت مطلوب خویش، قرار می دهد. این گونه تغییرات، از زیر ساختها و شبکه های تولید و توزیع اندیشه ها و هنجارها، به ویژه حوزه های آموزشی، فرهنگی و رسانه ای آغاز می شود. بر پایه این تعریف، سرمایه اجتماعی که موضوعی فرهنگ مدار، و کلید واژه های ادبیات آن بر اعتماد، آرمان و ارزش های اخلاقی استوار است، از جایگاهی قابل توجه در قدرت نرم بر خوردار می باشد.

قدرت نرم یعنی توانایی تعیین اولویتها، به گونه ای که با دارایی های نامرئی مانند جذابیت های فرهنگی، شخصیتی و ارزشها همسو بوده و اعتبار معنوی را پدید آورد. برای مثال، اگر یک رهبر، ارزش هایی را ارئه کند که دیگران، خود مایل به پیروی از آن باشند، اداره کردن آن جامعه هزینه ی کمتری خواهد داشت. این اعتبار معنی، باعث خواهد شد انسانها با اراده و علاقه ی خودشان کاری انجام دهند که اعمال کنندگان قدرت نرم آن را می خواهند. با این مقدمه، می توان گفت که سرمایه اجتماعی از جمله منابع قدرت نرم و از مهمترین آنها محسوب می شود.

سرمایه اجتماعی از آن حیث که به روان سازی فرآیند تولید قدرت از سوی منابع سنتی کمک می کند، در خور توجه است. مطابق یافته های تاجفل، برخی از گروه های اجتماعی به جهت آنکه بتوانند از منابع پیشین خود به نحو احسن بهره برداری نمایند – و به عبارتی ضریب بهره وری شان را افزایش دهند- به سرمایه اجتماعی متوجه شده اند. برای مثال، بسیج نیروی انسانی پیوسته یک منبع مهم تولید قدرت بود که در اشکال مختلف (از قبیل اجبار، تحمیل، تعریف ضوابط قانونی و. ..) دنبال می شده است. اما تحول شرایط اجتماعی کاربرد روش های مذکور را ناممکن – یا بسیار دشوار – ساخته است. لذا بسیج گری نیازمند بهره مندی از روش های تازه ای است که ” تأکید بر سرمایه اجتماعی” هم امکان استفاده از منابع را توسعه می دهند، هم هزینه های کارگزار را کاهش می دهند. و به این وسیله از دو ناحیه به بازیگر کمک می کند.تأکید تاجفل، بر اینکه گروه ها و جوامع موفق و کارآمد، آنهایی بوده اند که از سرمایه اجتماعی بالاتری برخوردار بوده اند، از همین ناحیه قابل درک و تفسیر است. (تاجفل به نقل از افتخاری،همان: ۳۲۳)

مشروعیت؛ منبع قدرت نرم

قدرت نرم، از جنس قدرت اقناعی در نوشته گالبرایت، قدرت هژمونیک در نوشته های گرامشی و فوکو است. قدرت مشروع، قدرتی است اجتماعی که از سوی دیگران پذیرفته شده و آنها وجود و اعمال آن را در راستای حفظ منافع و ارزش های حیاتی خود و جامعه ارزیابی می کنند.

بین قدرت و مشروعیت، رابطه تنگاتنگی وجود دارد. هر قدر مشروعیت بالا باشد، اعمال آن کم هزینه است و برعکس، هر چقدر میزان مشروعیت قدرت کاهش یابد، هزینه های آن افزایش یافته و ممکن است در نهایت به سرنگونی زمامداران یا تغییر نظام سیاسی بینجامد. حکومتها، برای تداوم ثبات و حیات خود ناگزیر به حفظ و افزایش مشروعیت خود هستند.

۳. قدرت نرم در مکتب امام

گرچه قدرت از منظرامام در قالب تحلیل و تبیینی یک نظریه مشخص نمی گنجد و هیچ یک از تلاشهای نظری که تا کنون در جهت کالبد شکافی این موضوع صورت گرفته، نتوانسته است به تنهایی بیان و تصویر گویا و شایسته از این پدیده شگرف و پیچیده ارائه دهد. لیکن تمرکز نویسنده در این مقاله تبیین مؤلفه های نرم افزارانه قدرت در سیره عملی و نظری امام خمینی با تأکید بر گفتمان اسلامی باشد.

بررسی رفتارها و سخنان امام خمینی (ره) نشان می دهد که توجه امام به قدرت بیش از هر چیز مبتنی بر ماهیت نرم آن بوده، و این امر ناشی از آموزه های گفتمان اسلامی است. عملکرد امام در سالهای پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی که در نهایت به پیروزی در هر دو مورد رسید، نشان از ظرفیت بالای قدرت نرم در نگاه امام خمینی بود.

امام خمینی قدرت را به عنوان جریان واحد که ریشه در کانون هستی یعنی الله دارد، معرفی می نماید. امام هدف از به کارگیری از قدرت را استقرار جامعه ای سالم با شهروندانی فرهیخته و مذهبی می دانست که در پرتو آن آرمان های الهی تأمین و تحصیل شود.

تعریف قدرت از نظر منطق دین و معنویت با تعریف قدرت در منطق مادی بسیار تفاوت دارد. در منطق دین بخش عمده قدرت در وجود انسانهایی است که می خ.اهند این قدرت را به کار بیندازند. وقتی مجموعه ای فعالیت داردو برای حق و آرمانها تلاش و مجاهددت می کند و آماده است برای این مجاهدت وجود و امکانات و همه توان را به کار گیرد و قدرت واقعی آنجاست.(خامنه ای، ۱۳۸۴)

با جستجو در آثار امام خمینی مفهوم قدرت در سه حوزه معرفتی مورد بررسی قرار می گیرد.

نخست، قدرت با نگرشی هستی شناسانه در متون عرفانی و فلسفی بیان شده است و بر مبنای آن قدرت از صفات ذاتی خداوند هستی بخش به شمار می رود. و همه قدرتهای هستی در طول آن معنا می یابد.

دوم قدرت را با رویکرد روان شناسانه و معنوی خاص در متون اخلاقی تدوین شده است که بر اساس آن قدرت به معنای توانایی کنترل امیال و خود سازی است.

سوم به قدرت با رویکردی جامعه شناسانه در متون سیاسی و اجتماعی توجه شده که از نظر رفتار شناسی سیاسی فرآیند زندگی امام نیز تفسیری روان کاوانه از قدرت را به ما القا می کند. (راد، ۱۳۸۷: ۴۷)

محدرضا تاجیک در توصیف قدرت از منظر امام چنین می نویسد:

“امام پدید آورنده گفتمانی بود که با تمامی بداعتش در سنت دیرینه اسلام ریشه داشت. قرائت ساختارزدای وی از اسلام(حداقل در برخی از وجوه) چهره ای ایدئولوژیک بدان بخشید که بازتاب تمامی دقایق و عناصر آرمانی، انسانی و انقلابی سایر گفتمانهای سیاسی – اجتماعس مدرن و رهایی بخش بود. در مرکز گفتمان امام، اسلام به مثابه یک دال متعال بود. غنای مفهومی و محتوایی چنین دالی تمامی زوایا و زمینه های زندگی آدمی را در برگرفته، سیاست را هم نشین دیانت کرده هر دو را با سیمایی عرفانی مزین ساخته و هر سه را در کنش اجتماعی در منزلت “نظریه راهنمای عمل” نشانده بود.

گفتمان امام نه تنها بر موج اندیشه ها، که بر سپهر روح و جان مردمی رنج کشیده و تحقیر شده جای گرفت و انسانها به حکم عقل که به حکم عشق پرچمش را به دوش کشیدند. کلام آخر را بگویم؛ آنچه به تمامی این مفاهیم، گفتمانها و کنش ها راه ها و رهروها معنا بخشید و آنها را برمنزلتی بالا نشاند، شخصیت فرهمند و اندیشه ناب امام بود… در فعل و قول او فن آوریهای اعمال قدرت از پایین مجالی برای بروز و آزمایش یافتند. عرفان او، سکوت او، سخن او، هجرت او، اسلام او، تصویر او، نگه او اخم او و… همه و همه نماد و نمود چهره ای دیگر از قدرتی شدند که همه چیز را در پای خود ذوب می کرد. قدرتی که پخش بود نه متمرکز. قدرتی که در هر مکان و زمانی، ممنزل و مآوایی برای خود ساخته ود و به سخت افزار نظامی از سر بی اعتنایی می نگریست. قدرتی که رنگ خون داشت و نه شمشیر”(تاجیک، ۱۳۷۷: ۷۲-۶۹)

۴. فرآیند تولید قدرت نرم

هدف اصلی قدرت نرم، اذهان مردم و به عبارتی دقیق تغییر ادراک و نگرش مردم در درجه اول است و جهت دهی به احساسات مردم در درجه دوم اهمیت می باشد. بدین ترتیب از رهگذر تغییرات احساسی و نگرشی ایجاد شده، انگاره های بدیلی مقبولیت یافته و می تواند الگوهای رفتاری جامعه را تغییر دهد.

نای تأکید می کند که اصلی ترین عنصر قدرت نرم یک کشور در دنیای کنونی عنصر فرهنگی آن است. منظور از عنصر فرهنگی قدرت نرم هم بعد کیفی و هم بعد کمی آن است. صاحبنظران فرهنگ را شامل سه لایه دانسته اند: جهان بینی هسته مرکزی، و ارزش ها و باورها، لایه دوم آن را تشکیل می دهد. و تجلی مادی درلایه فوق، لایه سوم را عینیت می بخشد. از همین رو در تعریف فرهنگ گفته می شود: فرهنگ عبارتست از باورها و ارزش هایی که از زیرساختهای فکری و جهان بینی انسانها نشأت می گیرد و در عرصه های مختلف حیات و زیست فردی و اجتماعی متجلی می شود. (نائینی، ۱۳۸۰: ۷۸) ارزش های فرهنگی-ایدئولوژیک به واسطه تأثیرگذاری بر ادراک و احساسات، نقش مهمی در ترغیب دیگران دارند. ازاین رو جهت خلق و آفرینش فرهنگی مشروع و مقبول باید اقدام به تولید و ترویج ارزشهایی که سازنده لایه بنیادین فرهنگ یک جامعه هستند نمود تا از طریق آن بتوان نمودهای رفتاری یک جامعه را تغییر داد. بدین ترتیب مراحل تولید قدرت نرم اینگونه است:

۱-۴- مرحله اول: تولید و ترویج ارزشها و اولویتها

روش طبیعی تولید قدرت نرم اشاره به مقبولیت ها و جذابیت های واقعی فرهنگ، سیاست، روش زندگی و تفکر اعمال کننده قدرت نرم دارد. تولید قدرت نرم یعنی تولید و ایجاد فرهنگ، ارزش، سیاست، تفکر، باور، روش زندگی و به طور کلی جریان های فکری مقبول، مشروع و جذاب و در معرض قرار دادن این جریان های فکری برای دیگران؛

پس اولین مرحله تولید قدرت نرم تولید ارزشهای مشترک بین تابع و آمر می باشد. یعنی کنش مورد نظر متکی بر ارزش هایی باشد که، طرف مقابل به منظور رعایت آن ارزش ها، خود را ملزم به انجام آن بداند. فرآیند اعمال این نوع قدرت نرم به این شکل است که، طرف مقابل با توجه به شخصیتی که از خود در ذهن خود ترسیم کرده و یا تصویری که از خود برای دیگران ایجاد کرده است، زیر پا گذاشتن مجموعه ای از ارزشها را غیر ممکن می داند. لذا، در صورتی که نبود کنشی، تخطی از آن ارزش ها محسوب شود، او خود را ملزم به انجام آن ها می بیند.

در مکتب امام دین و مذهب به مثابه یکی از مهمترین کانونهای ساطع کننده ارزش ها و باورها، از مراجع بینش دهنده تلقی می گردد. لذا از بارزترین مؤلفه هایی است که نقش تعیین کننده در فرهنگ دارد. ماهیت دین و مذهب به گونه ای است که جهت گیریهای اصلی را ترسیم کرده و معیار خیر و دوستی، شر و دشمنی است. یکی از کارکردهای دین انگیزه آفرینی و تقویت ایمان و باور به هدف است. علاوه بر این دین ضمن جهت دهی به بینش ها و رفتارها، باورهای عمیق در وجود افراد را تولید و بازتولید می کند. (عسگری، ۱۳۸۴: ۲۰).

بنابراین سیره عملی امام حاکی از آن است که امام قبل از هر چیز اقدام به احیا و ترویج ارزش های اسلامی به عنوان مهمترین کانون تولید قدرت نرم نموده. مطابق چرخه تولید قدرت نرم در مرحله اول به شدت نیازمند منابع بالفعل قابل استفاده هستیم. پاین منابع از منظر امام در بطن دین اسلام نهفته است. امام منشأ اصلی قدرت را خدا و منابع نهفته در دین اسلام ذکر کرده و حفظ، قدردانی از این باور را توصیه نموده اند. اما هرگز از ساز و کار تجلی قدرت به دست انسان در جامعه انسانی چشم پوشی نکرده اند بلکه، معتقد بوده اند تجلی و تحقق قدرت در جامعه در واقع به اراده انسانها بستگی دارد.

بنابراین قدرت در اندیشه امام بر بنیاد رابطه خدا-انسان به عنوان خالق و مخلوق قرار دارد. در این تفکر هم جانب ابعاد انسانی قدرت نرم – با تأکید بر عنصر مردم و هم جانب بعد الوهی آن- با تأکید بر منشأ خدایی قدرت، بهترین نمود قدرت نرم افزارانه است.

قدرت در چهره معنوی (قدرت نرم) بخش مهم قدرت در اندیشه امام خمینی (ره) را شامل می شود. آنجا که امام با قطعیت از قدرت الله اکبر، قدرت خون سیدالشهداء، قدرت ایمان، قدرت امدادهای غیبی و. .. نام می برد. منابع قدرت نرم از منظر امام عمدتأ ناشی از دین می باشد. در اسلام به دلیل آنکه بنیادهای ایمانی، اعتقادی و مشارکتی قدرت به مراتب برجسته تر از ابعادتحمیلی و اجباری آن است باعث می شود قدرت دراین مکتب اساسأ نرم باشد. قدرتی که با هدف تضمین سعادت دنیوی و اخروی انسانها طرح شده و منابع آن عمدتأ درونی شده و منطبق با فطرت انسانهاست. این قدرت با بهره گیری از چنین منابعی بیشترین توان اعمال اراده از طریق جذابیت را دارد. افتخاری، ۱۳۸۹:؟ ؟؟) برخی از منابع نرم افزری قدرت از منظر امام که ریشه در جهان بینی اسلامی امام دارد عبارتند از:

الف – خدا

امام خمینی برمبانی هستی شناسی و قدرت فلسفی و عرفانی، منشأ همه قدرتها را از خداوند دانسته است، بنابراین، منشأ قدرت سیاسی را هم از زاویه نگرش فرمانروایان و حاکمان و هم از دیدگاه فرمانبران و تابعان فرا انسانی و خدایی معرفی می کند و معتقد است:

“این را ماباید احساس کنیم، این قدرت از منشأ قدرت است، آن قدرتی هم که انبیا داشتند از انبیا نبود. بشر از اول تا آخر هیچ است، آنچه هست قدرت خداست و آن قدرتی که شما را به استقلال و آزادی رساند، قدرت خدای تعالی بود.” (توحیدی، ۱۳۸۱: ۱۵۴)

ب- قدرت ایمان

کلیدی ترین مفهوم در اندیشه امام خمینی، همان است که از آن با عنوان معجزه الهی نام می برند؛ یعنی تحول معنوی انسانها از هرآنچه غیر خداست به ایمان و اتکال به خداوند تبارک و تعالی.

“این غیر از تقدیر الهی، غیر از حکم الهی نیست، اگر ایمان نبود نمی شد، ایمان به خدا این کار را کرد، ایمان به مبادی اسلام این کار را انجام داد. همه با هم گفتند که ما اسلام رامی خواهیم، این ایمان بود. قدرت ایمان غلبه کرد بر این قدرتها و الا ما چیزی نداشتیم.” (صحیفه نور، جلد۵: ۱۵۶)

“ان الله لا یغیرو ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم” یک واقعیتی است و دستور. واقعیت به این معنا که تغییراتی در یک ملتی و در یک قوم حاصل بشود، این منشأ یک تغییرات تکوینی، تغییرات جهانی، تغییرات موسی می شودو دستور است به اینکه که شما نشان می دهید، تغییراتی باشد که آن تغییرات دنبالش یک تغییراتی به نفع شما باشد. شما ملاحظه کردد که این پیشرفتی که ملت ایران کرد مرهون آن تغییری بود که در نفوس پیدا شد… تغییراتی بود که از فطرت سالم انسانی متحول شده بود به یک انسان غیر سالم… و بحمدالله. .. در این نهضت تغییر و تحول در آن طرف شد. ” (صحیفه نور، جلد نهم: ۲۰۶)

“آن چیزی که در این جا حاصل شد و باید او را جزو معجزات ما حساب بکنیم، همان انقلاب درونی بود. انقلاب درونی این ملت موجب شد که این انقلاب پیدا شود و همان انقلاب درونی آنها و شناخت آنها از اسلام و توجه آنها به خدای تبارک و تعالی موجب شد… پیروزی را.” (صحیفه نور، جلد۱۹: ۲۶۹)

ج- قدرت دین اسلام

یکی از بنیانهای محکم قدرت نرم اسلامی، اسلام ناب محمدی(صلی الله علیه) است. دین کاملی که مورد خواست انسان برای رسیدن به کمالاتی است که فطرت آن ها را دنبال می کند. اسلام ناب، حفظ حقوق آحاد جامعه حتی غیر دینداران را واجب و لازم شمرده، بر آنان مهربانی و محبت را لازم کرده، به رحم بین مسلمین دستور داده و در مقابل کفار و تجاوزکنندگان به حدود و ثغور مسلمانان دستور شدت و غلاظ برخور داده است. ولایت غیر مسلمانان را بر مسلمانان برنمی تابد، دوستی با دشمنان را موجب ذلت و پایمالی حقوق جامعه می داند. و. ..

” شیاطین فهمیدند قدرت اسلام در چیست. .. دیگران هم فهمیدند که نه، قدرت اسلام بیش از این مسائل است که اینها خیال می کنند. قدرت اسلام است که یک مملکت را یک پارچه بر ضد انها به راه می اندازند. بسیج می کنند. این قدرت اسلام است.”

د- برادری دینی

آیت الله شاه آبادی، برای قوام و دوام بخشی به جامعه دینی، تبیین معارف را لازم می داند و از بارزترین عناصر این مهم نیز مسئله اخوت را بر می شمرد. اخوت که برقرار کننده ارتباط قلبی و بنیادین در جامعه بین افراد است را بر محور دین می داند و دین را برپاکننده چنین ارزشی می داند که می تواند اساس یک جامعه مقتدر را بنیان نهد.

حضرت امام وحدت را از سنخ رحمت و محصول مقدماتی دانسته که بدون آنها حاصل نخواهد شد. او فرموده است:

“باید کوشش کنید، که این رحمت ادامه پیدا کند و کوشش این است که اولاً الهی بشویم، در راه خدا خدمت کنیم، خودمان را فرمانبر از خدا بدانیم و خودمان را از او و به سوی او بدانیم و دنبال همین معنا آن وقت آن مساله دوم که وحدت و انسجام است حاصل می شود. برای اینکه تفرقه از شیطان است و وحدت کلمه و اتحاد از رحمان است. “

“این… وحدت و قدرت ایمان بود که مردم را به پیروزی کشاند.” (صحیفه امام، ج۶: ۳۹۲)

ه- ولایت

ولایت به معنای رابطه ی میان رهبر و پیروان است که به رهبری اعتقاد دارد. ولایت در اسلام امری قلبی است که با اعتقادات افراد سر و کار دارد. در این اندیشه، کسی که ولایت خدا را نپذیرد، تحت ولایت شیطان درخواهد آمد. و رهبری آن را می پذیرد. به همین دلیل پذیرش ولایت کسی که خدا امر به اطاعت از او نموده است، بر همه مسلمانان واجب است. بنابر اعتقادات شیعه، ولایت از هر امر دیگری در اسلام اهمیت بیشتری دارد. علت این است که رهبر و امام، رابطه ای خاص و ویژه با پیروان خود برقرار می سازد که از هر رابطه دیگری قوی تر است. او می تواند از این رابطه برای هدایت یا گمراهی مردم استفاده کند. در واقع امام، سرمایه بسیار عظیمی در اختیار دارد و به وسیله آن قادر به انجام کارهای بسیار بزرگتر است. (ردادی، ۱۳۹۰: ۱۵۶)

ولایت در لغت به معنای تصرف و قدرت یافتن بر چیزی(فراهیدی۱۴۱۴ ج۸: ۳۶۶)، قرار گرفتن چیزی در کنار چیز دیگر، به طوری که بین آنها فاصله نباشد. و در تعبری دیگر به معنای دوستی و محبت، نزدیکی و قرب، استیلا و قدرت تصرف، آمده است.(عیوضی، یوسفی، ۱۳۹۰: ۶۴) هر سه معنی در بحث ما اثر دارد. ولی با رابطه محبت آمیز، مردم را به دور خود جمع و با رضایت و همکاری آنها در امور ایشان تصرف می کند. وجه مشترک همه معانی، قرب معنوی می باشد. (جوادی آملی، ۱۳۷۸: ۱۲۲) ولایت سه روی دارد: ولی، مردم را هدایت می کند، مردم ولی را نصرت و یاری می دهد، رضایت خدا جزای اطاعت مؤمنان است. (میبدی، ۱۳۷۱ج۱:۷۲)

و- غیب (امداد غیبی)

ایمان به غیب به نص قرآن کریم و از نشانه های مؤمن بودن است. خداوند در شرایط خاص از خزائن غیب خود به بندگانش مدد رسانی می کند. امدادهای غیبی در طول تاریخ اسلام از ابتدا تا کنون مورد توجه بوده و موارد فراوانی از آن گزارش شده است. خداوند در جنگ بدر، پیامبر خود را مدد رسانی می کند.

این خدای تبارک و تعالی است که این پیروزی ها را نصیب شما و نصیب ملت شما کرده است. .. [بعثی ها] در سنگرهای از پیش ساخته نشسته اند… و به همه جور مهمات مجهز هستند… آن وقت یک عده از این طرف در بیابان ها راه بیفتند و آنها را از سنگرها بیرون کنند و سنگرها را خالی کنند و از آنها آن قدر اسیر بگیرند که شما می دانید، یک مسأله ای نیست که ما [آن را] یک امر عادی حساب بکنیم و پای خودمان حساب کنیم. این مسأله مافوق طبیعت است. این مسأله روی عنایاتی است که خدا به شما کرده است و دارد و برای ما همه این عنایت خدای تبارک و تعالی بالاترین درجه است.»

ط- اسوه ها و الگوها

اسلام تأسی به انسانهای شایسته را مورد تأیید قرار داده و آن ها نمونه هایی از نوع بشر معرفی کرده است تا انسان بداند که به دست آوردن چنین جایگاه و شأنی ممکن و میسر است، به ویژه در حوزه عمل توحیدی و آزادگی و ظلم ستیزی و نفس زدایی از خویش که همه در جای خود تحرک بخش درونی یا بیرونی اند. یعنی هم در حرکت و پالایش انسان مؤثر است و هم در حرکت و پالایش اجتماع.

“اگر این دستجات سینه زنی و نوحه سرایی نبود خرداد پیش نمی آمد؛ هیچ قدرتی نمی توانست خرداد را بر پا کند مگر قدرت خون سید الشهدا.” (امام خمینی، ، ج ، )

ظ- شهادت و ایثار

از منظر امام عرفان شهید در عمل او متجلی شده و روشن بینی او و دیگران را سبب گشته، و در قطره های زلال خون او شکوفا می شود. جاودانگی نام و مرام حسین بن علی و همراهان او را می باید از این منظر نگریست. امام خمینی نظاره شهیدان بر خاکیان را خاطرنشان می سازد که نمودار آرمان ها و سلوک های خالصانه و باطل ستیزانه شان است و بشارت دهنده آینده ای سرشار از عزت و عدالت.

“و اینک ما شاهد آنیم که سبکبالان عاشق شهادت بر توسن شرف و عزت به معراج خون تافته اند و در پیشگاه عظمت حق و مقام جمع الجمع به شهود و حضور رسیده اند و بر بسیط ارض ثمرات رشادت ها و ایثارهای خود را نظاره می کنند که از همت بلندشان، جمهوری اسلامی ایران پایدار و انقلاب ما در اوج قله عزت و شرافت مشعل دار هدایت نسل های تشنه است و قطرات خونشان سیلابی عظیم و طوفانی سهمناک را برپا کرده است و ارکان کاخ های ظلم و ستم شرق و غرب را به لرزه انداخته است. “

“شما گواهان صادق و یادگار عزم ها و اراده های استوار و آهنین، نمونه ترین بندگان مخلص حقید که مراتب انقیاد و تعبد خویش را به درگاه اقدس حق تعالی با نثار خون و جان به اثبات رسانیدند و در میدان جهاد اکبر با نفس و جهاد اصغر با خصم، واقعیت پیروزی خون بر شمشیر و غلبه اراده انسان را بر شیطان مجسم کردند”

۲-۴- الگو پردازی

مرحله دوم در تولید قدرت نرم الگو پردازی است. دراین مرحله اعمال کننده قدرت باید بتواند خود را به عنوان مظهر انگاره های مطلوب معرفی کند. تا تابعان را به دنباله روی از خود ترغیب کند. این برتریها در ذهن تابعان می تواند این احساس را به وجود آورد که مسیر درست رسیدن به موفقیت، مسیری است که الگو پرداز طی کرده است؛ لذا، اعمال کننده قدرت در این جا در جایگاه الگویی قرار می گیرد که کنش مورد نظر وی، در اصل عمل به توصیه ی او برای قرار گرفتن در مسیر موفقیت قلمداد می شود. در این جا دو چیز لازم است: اول، برتری در عرصه هایی که برای طرف مقابل نیز دارای اهمیت است؛ دوم، توانایی به تصویر کشیدن این برتری ها به نحوی که در نظر مقابل مهم و بزرگ جلوه کنند.

باید به این نکته توجه داشت که قدرت نرم را می توان در دو سطح مورد استفاده قرار داد:

در یک سطح می توان قدرت نرم را معطوف به شخصیت و ویژگی های اعمال کننده ی قدرت به کار برد. در این صورت، ترجیحات طرف مقابل بر این اساس شکل می گیرد که همراهی و موافقت با اِعمال کننده ی قدرت به معنی تأمین منافع، رعایت ارزش ها، تقویت جایگاه در گروه، و یا رسیدن