خرید و دانلود فایل پاورپوینت کامل آسیب های سیاسی و روانی فضای مجازی

بخشی از متن فایل پاورپوینت کامل آسیب های سیاسی و روانی فضای مجازی :

مـقدمه

جنگ نرم، به دلیل ماهیت خود و عدم نیاز به ابزارهای فیزیکی، به دنبال آن است که در مسافت های دورتری از مراکز طراحی کننده، به اجرا درآید. جهانی و فرامرزی بودن فضای سایبر، امکان های مورد نیاز را به آسانی در اختیار طراحان جـنگ نرم قرار می دهد و با فراهم شدن بسترهای فکری – فرهنگی اهداف مورد نظر، از سوی جریان های درون جامعه هدف دنبال می شود. میسر بودن ارتباط دو طرفه نیز ابزارهای عملیاتی را در خدمت طراحان و رهبران مراکز مورد نـظر در مـی آورد و در موقعیت های حساس که امکان حضور و هدایت مستقیم میدانی حوادث، از براندازان سلب می شود، عناصر حاضر در صحنه نقش رسانه ای عملیات را بازی می کنند.

از سوی دیگر، جنگ نرم به عناصر و سربازان میدانی نیاز دارد که از جـنس مـخاطبان جامعه هدف باشند. این عناصر، باید برای خود هویتی خاص قایل باشند تا بتوانند هدایت روند درگیری را برعهده گیرند و در شرایط کنونی، امکان دسترسی به فضای مجازی به دلیل در اختیار گذاشتن لحـظه ای حـجم وسیعی از اخبار، اطلاعات و تسهیل ارتباط، چنین هویت کاذبی را به راحتی در میان بخشی از صحنه گردانان حوادث ایجاد می کند. نبود بسیاری قیود و محدودیت ها که برای سایر اقسام رسانه ای وجود دارد، در محیط مجازی، گستره فـعالیت در این فـضا را بـرای اهداف و انگیزه های امنیتی و سیاسی در جـنگ نـرم افـزایش می دهد. مجموعه این شرایط است که امروزه، هوس بهره گیری از این فضا را برای غلبه بر دیگر ملت ها، در میان مراکز قدرت جهانی ایجاد می کند. حـوادث چـند مـاه اخیر ایران را باید میدان آزمون برای کاربرد فضای مـجازی در عـملیات روانی و جنگ نرم دانست. وبلاگ، فیس بوک، توئیتر، فرند فیدز و بالاترین، از جمله پایگاه هایی هستند که قابلیت شبکه سازی وسیعی در اینترنت ایجـاد کردهـ اند. در بـرخی مواقع، این شبکه ها به عنوان سربازان جدید جنگ نرم دول غربی، فـعالیت های خود را به فضای واقعی جامعه نیز سرایت داده و هماهنگی و سازماندهی بسیاری از تجمع های سیاسی و اعتراضی را بر ضد دولت هدف، عهده مـی گیرند. حـوادث پس از انـتخابات سال ۱۳۸۸، به روشنی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در جنگ نرم غرب با ایران را نـشان داد.

مـفهوم و ویژگی های شبکه های اجتماعی مجازی

امروزه فراگیری اینترنت و فناوری های جدید ارتباطی و اطلاعاتی، موجب ظهور فضای مـجازی در کنـار جـهان واقعی شده که این امر معادلات و الگوهای ارتباطات سنتی، تولید، انتقال و مصرف اطلاعات را بـه هـم زده و مـوجب تغییر در آن شده است. چنین فضایی که به عنوان واقعیت مجازی یکپارچه، در نظر گرفته می شود، از ویژگـی هایی چـون: بـی مکانی، فرا زمان بودن، صنعتی بودن محض، عدم محدودیت به قوانین مدنی متکی بر دولت – مـلت ها، از مـعرفت شناسی تغییر شکل یافته پسامدرن برخوردار بودن، قابل دسترس بودن همزمان، روی فضا بودن و بـرخورداری از فـضاهای فـرهنگی، اعتقادی، اقتصادی، سیاسی و نیز آزادی از هویت بدنی و جنسی جدید برخوردار است.(۲۰۰۰(Myers,شبکه های اجتماعی مجازی، امـروزه نـقش بسیار مهمی در خلق این فضای مجازی دارند. از خلال همین واقعیت های مجازی است که آسیب های روانـی و سـیاسی بـسیار گسترده ای را می توانند برای یک جامعه به وجود آورند.

به مجموعه ای از افراد که به صورت گروهی با یکدیگـر ارتـباط داشته و مواردی مانند: اطلاعات، نیازمندی ها، فعالیت ها و افکار خود را به اشتراک بگذارند، شـبکه های اجـتماعی گـویند. شبکه های اجتماعی را می توان به دو دسته شبکه های مجازی و شبکه های غیر مجازی تقسیم کرد. شبکه های غیرمجازی که بـحث ایـن نـوشتار است، در واقع شبکه هایی هستند که توسط مجموعه ای از افراد و گروه های به هم پیوسته، در مـحیط اجـتماعی عمل می کنند. شبکه اجتماعی مجازی یا شبکه اجتماعی اینترنتی، وب سایت یا مجموعه ای از وب سایت هایی است که به کاربران امکان مـی دهد، عـلاقه مندی ها، افکار و فعالیت های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند؛ به عبارت دیگر، شـبکه های اجـتماعی پایگاه هایی هستند که با استفاده از یک موتور جستجوگر و افـزودن امـکاناتی مـانند: چت، پیام رسانی الکترونیک، انتقال تصویر و صدا و…، امـکان ارتـباط بیشتر کاربران را در قالب شبکه ای از روابط فردی و گروهی فراهم می آورند. (۲۰۰۰ (Resnick,وبلاگ ها(۱)، فیس بوک(۲)، تـوییتر (۳)، یتـوب (۴) و پادکست(۵)، از جمله شبکه های اجتماعی مـجازی هـستند.

آسیب های سـیاسی و روانـی شـبکه های اجتماعی مجازی

با رشد رسانه های نـوین، جـهان وارد عصر دوم رسانه ها شده است که بر خلاف دوره مدرن و عصر نخست، آینده آن به طـور کامـل قابل پیش بینی نیست؛ زیرا در عصر دوم رسـانه ها که در آن بحث رسانه های الکترونیک جـدید، حـاکمیت دارند و اطلاعات حرف آخر را مـی زنند، پدیدهـ ها کمتر قابل پیش بینی اند (گل محمدی، ۱۳۸۳). رسانه های نوین، دارای آسیب های بسیار مهم روانی و سیاسی اسـت که مـی توانند زمینه و بستر مناسبی را برای جـنگ نـرم ایجـاد کنند.

الف ـ آسیب های روانـی

در مـورد آسیب های روانی شبکه های اجـتماعی، مـی توان به موارد ذیل اشاره کرد (Hassanien , Abraham , 2010):

۱.کاهش احساسات: به دلیل اینکه اغلب ارتباطات در این فضا، به صورت نوشتاری اسـت، اغـلب فاقد احساسی است که در فضای واقعی، از طـریق قـدم زدن، سخن گـفتن و. .. بـه دسـت می آید. افراد با وجـود امکانات ارتباطی در فضای مجازی، دیگر اهمیتی به کیفیت روابط نمی دهند و این مسئله، به کاهش بـیشتر احـساسات منجر می شود.

۲.متن گرایی: علیرغم امـکانات چـند رسـانه ای مـوجود در فـضای مجازی، هنوز هـم قـسمت عمده ای از ارتباطات در فضای مجازی را ارتباطات متنی در قالب ایمیل و چت تشکیل می دهد. ارتباطات متنی می تواند شکل جـدیدی از هـویت مـجازی را شکل دهد.

۳.انعطاف پذیری هویتی: افراد در فضای مـجازی، بـه دلیل نـبود راهـنماهای چـهره ای، مـی توانند بازنمایی های متفاوتی از خود ارائه دهند.

۴.دریافت های جایگزین: در ارتباطات مجازی، شما می توانید دیوارها را بشکنید، به حوزه خصوصی دیگران وارد شوید و حرف هایی را که حاضر نیستند، در ارتباط چهره به چهره به شما بـگویند، بشنوید.

ب ـ آسیب های سیاسی

علاوه بر آسیب های جدی شبکه های اجتماعی مجازی در بعد روانی که به انعطاف پذیری هویتی و شکل گیری هویت های مجازی جدید منجر می گردد، مهم ترین پیامدهای سیاسی فناوری های ارتباطی – اطلاعاتی، تضعیف دولت های مـلی، اشـاعه اطلاعات سیاسی و کاهش مشارکت سیاسی افراد و گروه هاست. همچنین کنترل اطلاعات در عصر جدید، اهرم اصلی قدرت بازیگران جهانی، ملی و محلی است ,.J.P ,Robinson (2004. M ,and Kestnbaum. A ,NeustaktI )اهرمی که در انقلاب های رنگی در اختیار بنیاد سوروس و سازمان های غیردولتی و جـنبش های دانـشجویی قرار گرفت و رهبران احزاب و جنبش ها، بیشترین بهره را از آن بردند.

دول غربی، ماهرانه با استفاده از امکانات فناوری و ارتباطات، مانند اینترنت، پایگا ه های انتقادی را علیه یک دولت سازمان می دهند. پیامـ های کوتـاه را از طریق تلفن های همراه رد و بدل مـی کنند و مـرتب قرارهای جدیدی می گذارند. آسیب مهم دیگر رسانه های نوین، تأثیر بر افکار عمومی و بسیج آن است. به گونه ای که به واسطه این رسانه ها، نوعی فضای عمومی شکل مـی گیرد و بـسیاری افراد، بی آن که یکدیگر را بـبینند و تـبادل نظر کنند، مانند همدیگر فکر و در نتیجه مانند یکدیگر نیز عمل می کنند. بر این اساس، از طریق تولید پیام، شعار و اندیشه، به شیوه ای هنری و از طریق تصویر، گرافیک، صدا و موسیقی، تصورات دستکاری و بسیج می شوند و در نـهایت، فـعالیت سیاسی، این امکان را می یابد که با زندگی روزمره آمیخته شود (.L. W ,Bennett).

در این صورت، دیگر مانند گذشته، نیازی نیست که برای تبدیل افکار عمومی به نیروی اجتماعی و تغییر اوضاع سیاسی، به اهرمی مانند حزب سیاسی مـتوسل شـد و اگر این تـغییر در افکار عمومی پیدا شود، مردم در مواقع مهم تاریخی، خود راه را باز می کنند و احتیاجی به اعمال نیرو، فشار و زور از طریق اهـرم های جدا از مردم وجود ندارد. افزون بر این، استفاده جنبش های اجتماعی جدید از شـبکه های اجـتماعی مـجازی، آسیب جدی دیگری را برای دولت ها به همراه داشته است. جنبش های اجتماعی جدید و هویت های دگرخواهانه، از مهم ترین جنبه های نـرم افزاری تـهدید امنیت ملی هستند. جنبش های نوین کنونی، اهمیت بیشتر را به هویت داده و در برابر اشکال جـدید سـلطه و طـرد مقاومت می کنند. این جنبش ها همچنین تلاش دارند، تا با اشکال جدید فناوری های ارتباطی و تغییرات اجتماعی، سـیاسی و فرهنگی سازگار شوند.

به اعتقاد مانوئل کاستلز، بازیگران سیاسی، از طریق رسانه های نوین، در بـازی قدرت حضور دارند و از آنـ جا که اطـلاعات و ارتباطات، عمدتاً از طریق شبکه جهانی اینترنت و ماهواره ها و خبرگزاری ها صورت می گیرد، بازی سیاسی، به شکل فزاینده ای در فضای رسانه ها صورت می گیرد (کاستلز،۱۳۸۰ ). وی همچنین به نقش فناوری های ارتباطی، مانند اینترنت، در عضوگیری و گسترش قدرت جـنبش های اجتماعی اشاره می کند. شبکه های اجتماعی، شکل اجتماعی نوینی از ارتباطات را به وجود آورده که در عین حال توده ای است؛ اما به صورت انفرادی تولید و دریافت می شود و تأثیر می گذارد. با این همه، در سراسر جهان، به ابزاری در خـدمت جـنبش های اجتماعی تبدیل می شود؛ هرچند این جنبش ها تنها استفاده کنندگان این ابزار جدید، و سازمان ده نیستند.

جنبش های مذکور، باید بتوانند برای دستیابی به اهداف خود، در سه زمینه توانمندی داشته باشند: شکل دادن به هـویت جـمعی، متقاعد ساختن پیروان خود و بسیج آن ها. این جنبش ها، با استفاده از فناوری های جدید اطلاعاتی، می توانند به راحتی به هر سه هدف مذکور دست یابند. (۱۹۹۸ (b. B ,Bimber) ملوچی) ملوچی معتقد است که شبکه های اجتماعی مجازی، بـه جـنبش های اجتماعی، ت