خرید و دانلود فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین)

تحولی در ارائه‌ها با فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین)!

اگر به دنبال یک روش ساده اما حرفه‌ای برای ارائه‌ی مطالب خود هستید، فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) بهترین انتخاب شما خواهد بود. فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) از پایه بر اساس اصول طراحی مدرن ساخته شده و تضمین می‌کند که اسلایدهای شما جذاب، منظم و آماده‌ی استفاده باشند.

فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) شامل ۱۲۰ اسلاید است که با ترکیب بصری زیبا و چیدمانی حرفه‌ای، ارائه‌ی شما را به سطحی بالاتر می‌برد.

چرا باید از فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) استفاده کنید؟

✔ طراحی حرفه‌ای: هر اسلاید فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) با دقت بالا تنظیم شده تا بیشترین تأثیر را روی مخاطبان بگذارد.

✔ صرفه‌جویی در زمان: نیازی نیست ساعت‌ها وقت خود را برای طراحی پاورپوینت بگذارید، همه چیز آماده است.

✔ استفاده‌ی آسان: بدون نیاز به ویرایش‌های پیچیده، کافی است فایل را باز کنید و ارائه دهید.

✔ فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) قابل استفاده در هر محیطی: چه در دانشگاه، چه در جلسات کاری، فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) حرفه‌ای نیاز شما را کاملاً برآورده خواهد کرد.

متمایز باشید!

دیگر نگران بهم‌ریختگی یا طراحی‌های غیرحرفه‌ای نباشید. فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) به شما این امکان را می‌دهد که بدون دغدغه روی محتوای خود تمرکز کنید و ارائه‌ای تأثیرگذار داشته باشید.

همین حالا دریافت کنید و تجربه‌ای متفاوت از ارائه‌های حرفه‌ای را داشته باشید!

بخشی از متن فایل پاورپوینت کامل رویکرد تفسیر به موضوع وحدت اسلامی (با تکیه بر تفاسیر فریقین) :

طرح مسئله

وحدت و اتحاد در دین اسلام از مفاهیم مقدس است و شاید بتوان گفت این مفهوم در قرآن مجید بیشتر از دیگر مفاهیم سیاسی به کار رفته است. در آیات مختلف قرآن مسئله اتحاد و مبارزه با هر گونه تفرقه بیان شده و شاید آیه ۱۰۳ آل عمران از مهمترین آیات دال بر این مسئله باشد. تاریخ، نیز گویای این حقیقت است که شخصیت های زیادی بوده اند که در جهت وحدت کلمه مسلمین با فکر و عمل اقدام کرده اند. قبل از همه خود پیامبر صلی الله علیه و آله با نفی هر گونه اختلافی با هر بهانه و شعاری، در دعوت مسلمین به وحدت و اتحاد همه جانبه اسلامی، توجه خاصی مبذول داشته است. چنان که ائمه مسلمین و بسیاری از علمای شیعه و سنی در آثار، گفتار و مواقف شان در هر زمان و موارد حساس، جلوی اختلافات را گرفته و زمینه تفاهم، وحدت و اتحاد، تقارب و تعاون میان جامعه اسلامی را فراهم نموده اند از جمله نوشتن کتاب الخلاف به واسطه شیخ الشریعه از دانشمندان نامدار تاریخ اسلام محمد حسن طوسی که درآن نظریات و آراء علمای فریقین و همچنین روش فقهی در استنباط احکام در سده چهارم و پنجم بدون تعصب، جمع و گردآوری شده است، نشان دهنده سیره و توجه بزرگان علم و دین به این امور بوده است. همچنین شخصیت هایی مانند طبرسی که تفسیرش مجمع البیان توسط علامه فقید شیخ محمود شلتوت به عنوان بهترین تفسیر به دار التقریب پیشنهاد شد و همین تفسیر با پاورقیهای علمای دانشگاه از هر چاپ و به عنوان تفسیر قرآن تمام مذاهب معرفی گردید. پس روشن است که اصل وحدت و اتحاد، موضوعی نیست که محقق برای نخستین بار به آن پرداخته باشد؛ چون پژوهشگران، محققان و علمای هر دو فرقه به این موضوع اقبال نشان داده اند و آثاری نیز فراهم آورده اند و کنفرانس های فراوانی در خصوص اتحاد و وحدت از سوی کشورهای اسلامی برگزار شده است؛ اما در این پژوهش موضوع وحدت اسلامی با نگاه به تفاسیر فریقین تبیین و رابطه آن با پدیده اختلاف با توجه به آیات مربوط به آن بیان شده است:

مفهوم و ماهیت وحدت:

الف) وحدت در لغت:

وحدت، «و ح د» یکی از پرمعناترین و قابل تأمل ترین ریشه های لغت عربی است که در کتب لغت به یک معنا به کار رفته و آن یکی بودن و یگانه بودن و یگانگی است و لغت شناسان بر این معنا یک نظر دارند.[۱]

ب) مفهوم و ماهیت وحدت

مفهوم وحدت با واژه اتحاد گره خورده است و در اقوال بزرگان برای بیان مفهوم وحدت به تبیین و توضیح اتحاد تمسک جسته اند. شایان ذکر است که خود واژه اتحاد میتواند به دو صورت حقیقت و مجاز تصور شود: اتحاد حقیقی به معنای تبدیل دو چیز به یک چیز است که تحقق چنین اتحادی در خارج محال است و اتحاد مجازی تبدیل یک چیز به چیز دیگر است که خود بر دو نوع است: یکی آنکه بر اثر ضمیمه شدن یک شیء به شیء دیگر، محصول سومی پدید میآید؛ نظیر آنکه خاک با درآمیختن با آب، به گل تبدیل شود و دیگر آنکه چیزی بدون ممزوج شدن با چیز دیگر صورت جدیدی بپذیرد؛ مانند: تبدیل شدن آب به بخار بر اثر حرارت.[۲]

اما اتحاد در اصطلاح سیاسی، یگانه شدن دو یا چند کشور و پذیرش نظام سیاسی، نظامی و اقتصادی واحد است که در پی آن به همه آن یک امت و کشور اطلاق میشود.[۳]

قرآن به مسئله وحدت و اتحاد از دیدگاه اجتماعی آن نگریسته و بر اهمیت اتحاد میان جهانیان و ادیان و مسلمانان و نهاد خانواده تأکید کرده است. بنابراین مقصود از اتحاد اسلامی، همبستگی و دست به دست هم دادن کلیه مسلمانان با حفظ هویت مذهبی در برابر دشمنان مشترکشان است.

تعاریف وحدت از دیدگاه بزرگان شیعه و اهل سنت

علمای بزرگ شیعه و اهل سنت تعاریف گوناگونی از وحدت ارائه داده اند که از جمله میتوان به تعریف علامه امینی در مقدمه الغدیر اشاره کرد:

«عقاید و آراء درباره وحدت مذاهب آزاد است و هرگز رشته اخوت اسلامی را که قرآن با جمله إنما المؤمنون إخوه بدان تصریح کرده، پاره نمیکند…، در کالبد همه ما یک روح و یک عاطفه حکم فرماست و آن روح اسلام و کلمه اخلاص است.[۴] احمد امین مصری از علمای بزرگ اهل تسنن وحدت را این چنین تعریف میکند:

«وحدت به معنای توجه و تمسک به مشتر کات بین دو فرقه یا دو قوم و در میان دو فرقه شیعه و اهل سنت است جای بسی تأسف است که با وجود مشترکاتی چون: یک خدا و یک پیغمبر و یک کتاب، افرادش در مسائل جزئی به نزاع و افتراق برخیزند».[۵]

و علامه شهیر، شیخ محمود شلتوت درباره وحدت مسلمین بیان میدارد:

«اختلاف رأی و نظر یک امر طبیعی اجتماعی است که رهایی از آن ممکن نیست؛ ولی فرق است میان اختلافی که تعصب مذهبی و جمود فکری بدون دلیل و منطقی آن را به وجود آورده و اختلافی که از جهت و دلیل سرچشمه گرفته است؛ اولی اختلاف مذموم و دومی اختلاف منصفانه است که توأم با احترام فرق، نسبت به یکدیگر است و همگی احترام گذار به اصل جامع میان خود مصادر و مآخذ اولیه و قواعد اصولی اسلام هستند؛ چنانکه پیشوایان سابق با اینکه با هم اختلاف داشتند یکدیگر را محترم و معذور میداشتند و به استفاده و بهره – برداری علمی میپرداختند و بنابراین مقصود از وحدت این نیست که مردم را به یک مکتب معینی دعوت کنیم و یا اینکه مذهب شیعه را در مذهب تسنن و یا مذهب تسنن را در مذهب تشیع جمع نمائیم، بلکه هدف ما این است که طوائف مختلف اسلامی براساس محبت به کمک یکدیگر بشتابند…»[۶]

و بالاخره شیخ محمد عاشور، معاون رئیس دانشگاه الازهر مصر و رئیس کمیته گفت و گوی بین مذاهب اسلامی نظریه کاملا منطقی و متین ارائه میدهد:

«مقصود از اندیشه تقریب بین مذهب اسلامی، یکی کردن همه مذاهب و روی گردانی از مذهبی و روی آوردن به مذاهب دیگر نیست که این بیراهه کشاندن اندیشه تقریب است. تقریب باید پایه بحث و پذیرش علمی باشد تا بتوان با این اسلحه به نبرد با خرافات رفت و باید دانشمندان هر مذهبی در گفت و گوی علمی خود، دانش خود را مبادله کنند، تا در یک لحظه آرام بدانند، بشناسند، بگویند و نتیجه بگیرند»[۷] و در واقع تقریب بین مذاهب نتیجه اش رسیدن به وحدت کلمه و امت واحده است که قرآن بسیار به آن توصیه کرده است.

با دقت در هر یک از این تعاریف در مییابیم که هر کدام از این تعاریف دارای معانی شناور و مفاهیم متفاوت و تأویل بردارند؛ اما مقبول ترین و شاید وجیه ترین تعریف از وحدت که معمول ترین آن نیز هست، وحدت پیروان مذاهب اسلامی به معنای همزیستی هواخواهانه آنان نسبت به یکدیگر است، به دیگر تعبیر، هم دلی، همسازگری و هم گرایی اسلامی. در این تعریف، پیروان مذاهب اسلامی با حفظ و تأکید بر هویت مذهبی خود در کنار یکدیگر قرار میگیرند و این تعریف از وحدت اسلامی را همان گونه که معمول است، در مقایسه با تعاریف دیگری از وحدت اسلامی، به ویژه تعاریف متغایر، تبیین مینمایند.

امام خمینی رحمه الله و رهبر کبیر انقلاب اسلامی، نظریه کلی و عمومی را پذیرفته اند و آن اینکه بر این عقیده اند که هیچ ضرورتی ایجاب نمیکند که مسلمانان به خاطر اتحاد اسلامی، صلح و مصالحه و گذشتی در مورد اصول و فروع اختلافی فیمابین، بحث و استدلال نکنند؛ زیرا تنها چیزی که وحدت اسلامی، از این نظر ایجاب میکند این است که مسلمین برای اینکه احساسات کینه توزی در میانشان شعله ور نگردد متانت خود را حفظ کنند، یکدیگر را سب و شتم ننمایند، به یکدیگر تهمت نزنند و… یعنی حدودی را که اسلام در دعوت غیر مسلمانان به اسلام لازم دانسته است، درباره خودشان رعایت کنند.[۸] «ادع إلی سبیل ربک بالحکم و الموعظ الحسن و جادلهم بالتیهی أحسن» (النحل: ۱۲۵)

اکنون روشن شد که منظور از وحدت امت اسلامی، این نیست که هر امتی از بحث و بیان موضع اعتقادی و فقهی خویش براساس «بالتی هی أحسن» خودداری نماید، بلکه مقصود آن است که نخست فرق مسلمین یکدیگر را به طور صحیح بشناسند و از مواضع فکری و اعتقادی همدیگر آگاهانه مطلع شوند و جهت حفظ و گسترش کیان و بنیاد اسلام، از نزاعی که قرآن کریم، بارها آن را نهی فرموده، باز ایستند و برای دفاع از ساحت مقدس قرآن مجید و اصول ثابت و مشترک اسلامی در برابر دشمنان ملحد و کفر ستیز مسلمین، امتی متحد و ملتی متشکل و هم جبهه باشند و این سیرت و سنتی است. ائمه اطهار، خلفا و پیشوایان سیاسی و عبادی بر آن تأکید نموده و خود نیز آن را اعمال میداشتند.

بررسی آیات وحدت از منظر مفسران

آیات قرآن کریم با موضوع وحدت را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:

یک دسته آیاتی است که به وحدت ادیان به طور گسترده اشاره دارد و دسته دوم، آیاتی است که به وحدت امت اسلام اشاره دارد. آنچه مدنظر است دسته دوم از این آیات است که به شرح ذیل مورد بررسی قرار میگیرند.

آیات دال بر وحدت امت اسلامی

۱. آیاتی که مستقیما بر وحدت تأکید میکنند:

الف) «و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا و اذکروا نعمت الله علیکم إذ کنتم أعداء فألف بین قلوبکم فأصبحتم بنعمته إخوانا و کنتم علی شفا حفره من النار فأنقذکم منها کذلک یبین الله لکم آیاته لعلکم تهتدون» (آل عمران: ۱۰۳) از مهمترین آیات مربوط به وحدت است که تفسیرهای گوناگونی را بر میتابد. در این آیه خداوند متعال مسلمانان را با جوهر عقیده اسلام که یگانگی در راه خداست فرا میخواند و اعتصام به حبل و چنگ زدن به ریسمان خدا را هم، وسیله این یگانگی دانسته است.

در کلمه اعتصام که ریشه آن عصمت است نکته ادبی لطیفی وجود دارد. یعنی میخواهد بگوید: اساس دین اعتصام، به وسیله «حبل الله» که همان شریعت الهی، همان کتاب آسمانی است، فراهم گردد.[۹]

فعل نهی «لاتفرقوا» هم مؤید است و میگوید به راههای متفرق نروید و به قبله واحدی رو آورید، هدف واحدی داشته باشید، به راهی بروید که قرآن دستور داده و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله امر کرده است.

«و اعتصموا» یعنی متمسک شوید، خطاب جمع است و به ملت اسلام. با توجه به آیات قبل که سخن از فتنه انگیزی یهود و پراکنده کردن مسلمانان بوده، علی القاعده باید منظور از «حبل الله» اسلام باشد که یک دین جهانی و مطابق عقل و فطرت انسان است. البته توجه به این امر که «حبل الله» خواه اسلام باشد و خواه قرآن، مقید به مکان و زمان، فرقه و گروه خاصی نشده و همان طور که به وسیله ریسمان ها، آدمی میتواند خود را از تلف شدن نجات دهد، به وسیله تمسک به قرآن و اسلام نیز، و تنها در این صورت است که میتوان از خطر سقوط رهایی یافت.

نگاه به تفسیر این آیه از تفاسیر شیعه و سنی گواه وحدت مفسران در این زمینه است، با آنکه مفسران احتمالات مختلفی ذکر کرده اند، بعضی میگویند منظور از آن قرآن است و بعضی میگویند اسلام و بعضی دیگر گفته اند منظور خاندان پیامبر و ائمه معصومین هستند و نیز در روایاتی که از پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه اهل بیت علیهم السلام نقل شده نیز همین تعبیرات گوناگون دیده میشود، ولی نه این احادیث و نه آن تفسیرها، هیچ کدام با یکدیگر اختلاف ندارند؛ زیرا منظور از ریسمان الهی هر گونه وسیله ارتباط با ذات پاک خداوند است، خواه این وسیله، اسلام باشد، یا قرآن، یا پیامبر و اهل بیت او و به عبارت دیگر تمام آنچه گفته شد، در مفهوم وسیع ” ارتباط با خدا” که از معنی “بحبل الله” استفاده میشود، جمع است.

علی بن ابراهیم قمی از دانشمندان قرن ۳-۴ هجری ذیل آیه «و اعتصموا بحبل الله جمیعا….» آورده است که منظور از آن توحید و ولایت است و در روایت ابوالجارود از قول امام جعفر صادق علیه السلام ذیل آیه فوق نوشته است: فعل «لاتفرقوا» در این آیه متذکر نهی از تفرقه یعنی اجتماع بر ولایت آل محمد صلی الله علیه و آله است.[۱۰]

شیخ محمد عبده، این آیه را نوعی استعاره تمثیلیه دانسته است و اضافه میکند که این آیه در حقیقت حالت و موقعیت مسلمانان را در تمسک به کتاب الله و یا در متحد بودنشان و تعاونشان نسبت به یکدیگر شبیه به حالت چنگ زدن کسی از مکان بلند به ریسمان محکم کرده است که در آن امنیت وجود دارد و از سقوط جلوگیری میکند. در واقع کسی که به کتاب الله چنگ بزند، «کان اخذا بالاسلام» است.[۱۱]

آلوسی نیز در بحث از آیه مزبور با اسناد صحیح نوشته است: «قال رسول الله صلی الله علیه و آله کتاب الله هو حبل الممدود من السماء الی الارض» و نیز از زید بن ثابت نقل میکند که «قال رسول الله صلی الله علیه و آله انی تارک فیکم خلیفتین کتاب الله عزوجل ممدود ما بین السماء و الارض و عترتی اهل بیتی…» سپس گفته است که در این عبارت، استعاره تمثیله وجود دارد. به حالت کسی که چنگ به ریسمانی مورد اعتماد زده و خود را از مکان بلندی آویخته، همانند کرده است.[۱۲]

طنطاوی در تفسیر الجواهر فی تفسیر القرآن آورده است که خدا به وسیله پیامبر صلی الله علیه و آله به مؤمنان خطاب کرده و آنان را به جهت بزرگداشت مورد خطاب قرار داده و فرمان تمسک به «حبل الله» را داده و گفته است: «و اعتصموا بحبل الله جمیعا…» ایشان نیز حبل را برای دین و قرآن استعاره گرفته است.[۱۳]

به نظر میرسد که معنای کلی آیه بر یک محور میچرخد و آن اینکه مسلمانان باید پیرو دین واحد و رسول واحد و کتاب واحد باشند وخدا هم برای اینکه مطلب را بهتر مرکوز ذهن کند و فوائد اعتصام به «حبل الله» را بیان کند تا در نتیجه آن، اتحاد و اتفاق میان مسلمانان ایجاد شود؛ وضع اعراب قبل از اسلام را که گرفتار اختلاف بودند و به برکت اسلام با یکدیگر برادر شدند متذکر میگردد.

ب) «وکنتم علی شفا حفره من النار فأنقذکم…» (آل عمران: ۱۰۳)

این آیه بخش دوم از آیه ۱۰۳ آل عمران است که وحدت و برادری را تنها راه نجات معرفی مینماید: شما در گذشته در لبه گودالی از آتش بودید که هر آن ممکن بود در آن سقوط کنید و همه چیز شما خاکستر گردد! اما خداوند شما را نجات داد و از این پرتگاه به نقطه امن و امانی که همان نقطه “برادری و محبت” بود رهنمون ساخت. علامه طباطبایی درباره این بخش از آیه تأکید میکند که خدا همه مسلمانان را به تمسک جستن و چنگ زدن به کتاب الهی و سنت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دعوت کرده و به قول علامه «و هذه الآیه تتعرض لحکم الجماعه المجتمعه و الدلیل علیه قوله «جمیعا» و قوله «لاتفرقوا» و اضافه میکند که این فرمان عام است:

«ای یات تأمر المجتمع الاسلامی بالاعتصام بالکتاب و السن کما تأمر الفرد بذلک»[۱۴] از این میتوان این نکته را برداشت نمود که ایجاد وحدت و حفظ آن در جامعه اسلامی از مظاهر تقوای اجتماعی سیاسی است؛ چنانچه ایجاد تنش و درگیری برخلاف تقوای الهی است.

پ) «کان الناس أم واحده فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین و أنزل معهم الکتاب بالحق لیحکم بین الناس فیما اختلفوا فیه و ما اختلف فیه إلا الذین أوتوه من بعد ما جاءتهم البینات بغیا بینهم فهدی الله الذین آمنوا لما اختلفوا فیه من الحق بإذنه و الله یهدی من یشاء إلی صراط مستقیم» (بقره: ۲۱۳)

این آیه از مهمترین آیاتی است که علت تشریع اصل دین و تکلیف کردن انسان را با آن و سبب اختلافاتی را که در آن واقع شده شرح میدهد.[۱۵]

افراد انسان که به حسب فطرت، مدنی و اجتماعی بودند در آغاز تشکیل اجتماع به صورت گروه واحد و یکنواخت بودند بعدا در میانشان به مقتضای فطرت اختلافاتی در کسب مزایای حیاتی بروز کرد، رفع این اختلافات و مشاجرات محتاج وضع قوانین و نظامات مناسبی بود، لذا خداوند پیامبرانی برانگیخت و با ایشان احکام و قوانینی در شکل دین برای بشر فرستاده و بشارت ها و تهدیدهایی به آنها ضمیمه کرد و با یک سلسله وظایف عبادی آنها را کامل نمود، باز در معارف دینی و امور مبدأ و معاد اختلافاتی پیدا شد و در میان مردم، گروه ها و شعب مختلفی به وجود آمد و در نتیجه اتحاد دینی مختل گردید و اختلاف در مذهب به جهات دیگر هم سرایت کرد. این اختلاف به واسطه تعدی و سرکشی کسانی که عالم به کتاب آسمانی بودند و اصول و معارفش را میشناختند و حجت بر ایشان تمام شده بود، ظهور کرد.

بنابراین اختلافاتی که در بین افراد ایجاد میگردد از دو نظر بود:

۱. اختلاف در امور دنیا و اداره امور اجتماع: این یک اختلاف فطری است و یک نوع اختلاف نظر است که میان عامه مردم در فهم و حل مشکلات اجتماعی پدید میآید. برای اختلاف مذمتی نیست و خداوند به جهت ناتوانی مردم در رفع آن از روی لطف و رحمت، انبیاء را با احکام و تعالیم خود به جانب ایشان گسیل میدارد.

۲. اختلاف در امر دین است؛ اما نه در میان عامه مردم: بلکه در میان «حمله الکتاب» آن هم نه در راه وصول به حق، بلکه پس از علم به حق و مشاهده نیات و اتمام حجت.[۱۶]

و این اختلاف امری ضروری و وقوعش در بین افراد جوامع بشری حتمی است؛ چون خلقت به خاطر اختلاف مواد مختلف است، هر چند که همگی به حسب صورت انسانند و وحدت در صورت تا حدی باعث وحدت افکار و افعال میشود و لیکن اختلاف در مواد هم اقتضایی دارد و آن اختلاف در احساسات و ادراکات و احوال است، پس انسانها در عین اینکه به وجهی متحدند، به وجهی هم مختلفند و اختلاف در احساسات و ادراکات باعث میشود که هدف ها و آرزوها هم مختلف شود و اختلاف در اهداف باعث اختلاف در افعال میگردد و آن نیز باعث اختلال نظام اجتماع میشود. پیدایش این اختلاف بود که بشر را ناگزیر از تشریع قوانین کرد، قوانین کلیه ای که عمل به آنها باعث رفع اختلاف شود و هر صاحب حقی به حقش برسد.[۱۷] به همین جهت خدای سبحان شرایع و قوانینی برای آنان تأسیس کرد و اساس آن شرایع را توحید قرار داد که در نتیجه هم عقاید بشر را اصلاح میکند و هم اخلاق آنان و هم رفتارشان را، پس تشریع دینی و تقنین الهی تشریعی است که اساسش تنها علم است.[۱۸]

پس میتوان گفت: اختلافات، مذموم و ناپسند است که به تفرق و دشمنی در میان امت واحد دامن میزند و نزاع را در میان طایفه ها بر میانگیزاند و سبب پراکندگی میان امت ها میشود.

قرآن کریم پس از امر به «و اعتصموا بحبل الله» بر لزوم پیشه کردن تقوای الهی به بهترین وجه ممکن و پایداری بر راه اسلام تا فرا رسیدن مرگ امر میکند، از این رو میبینیم که قرآن کریم از درافتادن به دام تفرقه و اختلاف به شدت نهی کرده است تا مبادا همچون پیشینیان، اختلاف مذموم دامن گیر ما گردد و همان بلایی که به آنان رسید را تجربه کنیم.

ت) «و لا تکونوا کالذین تفرقوا و اختلفوا من بعد ما جاءهم البینات و أولئک لهم عذاب عظیم» (آل عمران: ۱۰۵) و چون کسانی مباشید که پس از آنکه دلایل آشکار برایشان آمد پراکنده شدند و با هم اختلاف پیدا کردند و برای آنان عذابی سهمگین است. در این آیه مجددا بحث در پیرامون مسئله اتحاد و پرهیز از تفرقه و نفاق است، این آیه مسلمانان را از اینکه همانند اقوام پیشین، همچون یهود و نصاری، راه تفرقه و اختلاف را پیش گیرند و عذاب عظیم برای خود بخرند بر حذر میدارد و در حقیقت آنها را به مطالعه تاریخ پیشینیان و سرنوشت دردناک آنها پس از اختلاف و تفرقه دعوت میکند. اصرار و تاکید قرآن مجید در این آیات، در باره اجتناب از تفرقه و نفاق، اشاره به این است که این حادثه در آینده در اجتماع آنها وقوع خواهد یافت؛ زیرا هر کجا قرآن در ترساندن از چیزی زیاد اصرار نموده اشاره به وقوع و پیدایش آن است.[۱۹]

۲. آیاتی که مهابت و بزرگی مسلمانان را در وحدت معرفی می کند:

الف) «وأطیعوا الله و رسوله و لا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم» (انفال: ۴۶) و از خدا و پیغمبرش اطاعت کنید و با هم نزاع مکنید که سست شوید و مهابت شما از بین برود. پیش از این آیه، خداوند مؤمنان را مورد خطاب قرار داده و ندای:

ب) «یا أیها الذین آمنوا إذا لقیتم فئ فاثبتوا و اذکروا الله کثیرا لعلکم تفلحون» (انفال: ۴۵) ای کسانی که ایمان آورده اید، چون با گروهی برخورد میکنید پایداری ورزید و خدا را بسیار یاد کنید، باشد که رستگار شوید.

در این آیه یکی از نشانه های بارز ایمان ثابت قدم بودن مسلمانان در همه زمینه ها مخصوصا در پیکار با دشمنان حق عنوان شده و خداوند متعال بلافاصله عامل ثبات را به وسیله فعل امر أثبتوا بیان کرده و این ثبات را عامل پیروزی دانسته است و نیز بلافاصله پس از آن عامل اخلاص را با جمله «و اذکروا الله کثیرا» بیان فرموده است؛ به عبارت دیگر، خداوند برای پیروزی در جهاد، علاوه بر عمل ثبات عامل اخلاص را نیز گفته