خرید و دانلود فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی

دانلود و استفاده از فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی – تجربه‌ای بی‌نظیر در ارائه!

پاورپوینتی شیک و استاندارد:

فایل فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی شامل ۱۲۰ اسلاید طراحی‌شده با دقت بالا است که کاملاً آماده برای ارائه یا چاپ در PowerPoint می‌باشد.

چرا فایل فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی گزینه‌ای عالی است؟

• گرافیک حرفه‌ای و جذاب: اسلایدهای فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی با طراحی مدرن و چشم‌نواز، پیام شما را به بهترین شکل منتقل می‌کنند.
• کاربری آسان: ساختار این پاورپوینت به‌گونه‌ای است که استفاده از آن بدون نیاز به تغییرات پیچیده ممکن باشد.
• آماده استفاده: تمامی اسلایدهای فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی از قبل تنظیم‌شده و بدون نیاز به ویرایش، قابل استفاده هستند.

تضمین کیفیت و دقت بالا:

این مجموعه بر اساس بالاترین استانداردهای طراحی ساخته شده است و کاملاً منسجم و بدون اشکال، مناسب برای ارائه‌های حرفه‌ای می‌باشد.

نکته قابل توجه:

برخی نسخه‌های غیررسمی ممکن است تغییراتی داشته باشند. این نسخه اصلی فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی با دقت و کیفیت بالا طراحی شده است.

همین حالا فایل فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی را دریافت کنید و یک ارائه بی‌نظیر داشته باشید!

بخشی از متن فایل پاورپوینت کامل تأثیر اماکن مذهبی بر تجربه های عرفانی و اعتقادات دینی :

پیشگفتار

اندیش دینی همواره خاستگاه و محل تکوین انسان را به دو جهان مادی و معنوی تقسیم کرده است. این نوع طرز تفکر و دیدگاه به جهان هستی، وامدار اندیش عرفا و تصوف نیز هست. یعنی عارفان و صوفیان در دوره های مختلف رشد اندیش دینی و به موازات آن اندیش عرفانی، چنین نگرشی به جهان داشته اند. جهان مادی یا محسوس در این نوع رویکرد، سایه ای از عالم برین هست و تمام مکوِّنات این جهان، رمزی از حقفیقت کلی و حقیقت مطلقه ای هست که در عالم کل وجود دارد. تمام اندیشه و تلاش عارفان و دینداران، طیّ این جهان سایه گون و رسیدن به حقیقت مطلق هست. طیّ این مسیر، «سلوک» نام دارد و سالک، در پی رسیدن به حقیقت محض و «فنا»ی در آن هست.

فنایی که از آن سخن راندیم، تقریباً در تمام شواهد موجود اندیش دینی و عرفانی وجود دارد؛ منتهی باید توجه داشت که شیو فنا و رسیدن به حقیقت مطلق، ذات یکسان و همانند؛ اما رنگ وبو و روش های متفاوتی دارد. شاعرانی چون سنایی، عطار نیشابوری، مولوی بلخی و نویسندگانی مانند ابوالحسن خرقانی، عین القضات همدانی، علی بن عثمان هجویری، روزبهان بقلی، شیخ شهاب الدین سهروردی، احمد غزالی، شمس تبریزی، عزیزالدین نسفی، نجم الدین رازی، خواجه یوسف همدانی، شیخ احمد جام و همفکران آنان از این فنا و رسیدن به ذات مطلق، براساس مشرب و طرز فکر خود سخن گفته اند. تمثیل ها و استعاره های زبانی فراوانی خلق کرده اند که بسیاری از آنها هنوز نیازمند تفسیر و بازگشایی رمزی هست. هست مرکزی تمام سلوک، مراحل سلوک و رسیدن به ذات حق و فنا را «تجرب عرفانی» تشکیل می دهد.

تجرب عرفانی که اموری بسیار درونی و ذهنی هستند، گاه به شکل «سفرنامه» تنظیم می شود، گاه به شکل «تمثیل» و «حکایت» و «داستان» و گاه به صورت «زیارت» و برقراری ارتباط فکری روحی و جسمی. شکل های گوناگون تجرب عرفانی و دینی، به این علت شکل و ظاهر متفاوت و گاه متضادی دارند که امری ذهنی و انتزاعی، جامه ای از امور حسّی و تجربی به خود می پوشند.

باید به نکته ای مهم کاملا اذعان داشت. اینکه، تمام تجربه های عرفانی در حوز انتزاع محض نیستند. سالک، عارف یا جستجوگر، با «معرفت» و دانش خاصی که به دست می آورد، به دنبال کسب بسیاری از اموری هست که «وجدانی» تلقی می شود. این وجدانیات و درک های درونی، در قالب «تجرب عرفانی» نمود پیدا می کند. پس رسیدن به تجرب عرفانی، به معرفت و دانش نیاز دارد. گاه عارف این دانش را دارد و با علم و آگاهی، قدم در راه می گذارد و در بسیاری از موارد، به کمک «مرشد» و «پیر» گام برمی دارد و در ابتدا یا انتهای هرمنزلی، مقداری به معرفت و دانشش افزوده می شود و تجربه ای متفاوت از تجربه های پیشین دریافت می کند. وجود «تفاوت» در تجربه های عرفانی، بسیار شاخص و تعیین کننده است، یعنی تجربه ای عرفانی تلقی می شود که متفاوت از تجربه های پیشین بوده و هست. پس کسب این نوع معرفت، نیاز به تلاش، دانش و جستجوی فراوان دارد. در رویکردهای خاصی که به «دین» و «عرفان» وجود دارد، تجرب عرفانی را شاخه ای از «تجرب دینی» تلقی کرده اند. این طرز تلقی درست است. اگر موضوع جستجو و سلوک، خداوند، تجلیات خداوند، حوز قدس الهی و دامنه های آن باشد، تجربه دینی است و ارتباط تنگاتنگی با خداوند و معرفت الهی دارد. (رک، فعّالی، ۱۳۸۵: ۳۵۴)

تجرب عرفانی با تمام تلاش های روحی و جسمی انسان ارتباط دارد، یعنی تمام توان انسان را برای کسب معرفت و تجرب معرفتی به خود اختصاص می دهد. تلاش های انسان برای دریافت این نوع تجربه ها بسیار متنوع و گوناگون است. یکی از راه کارهای انسان برای درک حالت های زیبای روحی و ارتباط با حقیقت مطلق، توسل به ائمه، زیارت مکان های متبرکه و تصفی درونی خویش است.

مکان ها از دو جهت اهمیت دارند: نخست آن که هرمکانی بُعد اجتماعی دارد. این بدان معناست که می توان مکان را پلی ارتباطی میان افراد و جامعه دانست. نقش مکان ها در تعاملات اجتماعی و فراهم آوردن محلی برای ارتباط افراد با یکدیگر است. چراکه ابعاد محیط اجتماعی بر یکدیگر تاثیر می گذارد و رابط متقابل معناداری را ایجاد می کند. به ویژه انجام فعالیت های خاص در یک مکان، به آن شخصیت می بخشد و بازخورد این فعالیت ها در اجتماع است که آن مکان را منحصر به فرد می کند. جنبه دیگر اهمیت مکان، مفهوم نهفته زمان در کالبد آن است. وجهی که به مکان ارزش یادبودی می بخشد و اسباب ماندگاری در حافظ فردی و جمعی را فراهم می سازد. (تیموتی و اولسن، ۱۳۹۲: ۳۴)

مکان های مقدس و بقاع متبرکه نیز هم در بُعد اجتماعی و هم در بُعد زمانی و یادبودی از همین الگو پیروی می کنند. در هم ادیان از ابتدایی ترین صورت تا کامل ترین آنها، مکان هایی با پیداکردن وجه تقدس و تبرک، زیارتگاه پیروان آن دین و زمینه ساز تجدید میثاق زایر و زیارتگاه می گردند. در مذهب تشیع در میان بقاع متبرکه، امامزادگان برای معتقدان، جایگاه ویژه ای دارد و شیعیان آن را مکانی می دانند که مزار اعقاب پیامبر و امامان معصوم است. در عقید مسلمانان، مقدسین، اولیاء الله (دوستان خدا) نامیده می شوند. نامی که دلالت ضمنی بر یک رابطه باطنی و ذهنی دارد تا رابطه ای جسمی و عینی. (Rosen, 2004, p. 20)

ابتدا بهتر است دربار نوع و شیو جستجو و سلوک معرفت دینی و عرفانی و فنا و رسیدن به ذات مطلق و کسب نهایتِ درج شهود حق، مقداری تأمل بکنیم. تجرب دینی و تجرب عرفانی، فی نفسه تفاوتی باهم ندارند. گفتیم که اگر حوز معرفت خداوند و امور دینی فرد باشد؛ تجربه دینی است و اگر عرفان و شناخت کلی باشد، تجربه عرفانی است؛ منتهی باید توجه داشت که شیو سلوک و نحو کسب تجربه دینی و عرفانی یکسان و همانند است. ویلیام جیمز به ارتباط بین این دونوع تجربه معتقد است. تجرب عرفانی را حالت ویژه ای می داند که متدینّان اقرار می کنند که در آن حالت واقعیت را رؤیت می کنند. (پراودفوت، ۱۳۸۳: ۲۵۶)

در عرفان، مفاهیمی به نام «حال» و «مقام» داریم. در اینجا لازم نیست دربار حال و مقام، سخن بگوییم؛ ولی همیشه «حال»، پیش درآمد و یا زمینه سازِ «مقام» بوده است. حال و مقام، هریک سلسله مراتبی دارند. انسان تمام حواسّ ظاهری و باطنی خود را به کار می گیرد و از تمام دانش ها بهره می برد تا به چنین مرحله ای برسد. این حواسّ هم شامل شنیده ها و امور ظاهری هست که انسان می تواند تجرب ظاهری و حسّی داشته باشد و هم شامل دیده ها و امور باطنی است که انسان می تواند درک درونی و روحی از آنها داشته باشد.

حال و مقامی که طرح کردیم، نوعی سلسله مراتب برای درک تجرب عرفانی و سلوک، کشف و شهود، سلسله مراتبی برای تجرب دینی محسوب می شود. هم در دیدگاه عرفانی و هم در دیدگاه دینی، هرمرحله ای منزل و گذرگاهی برای مقام و مرحل بعدی است. طبیعی است که تجرب عارف یا دیندار در مراحل ابتدایی بسیار کم رنگ و گاه آغشته به هواهای نفسانی و خواسته های فردی هست؛ اما با گذر هریک از این مراحل، هم چهر معشوق عرفانی و دینی آشکارتر می شود و هم خواسته های نفسانی و چیزهایی که موجب لغزش سالک و عارف می شود، ناپدید می شوند. محی الدین ابن عربی معتقد است تجرب عرفانی کاملاً معرفت بخش است. تجربه ای که حقیقت برای عارف تجلی می کند. حجاب های تاریک و نورانی، یکی پس از دیگری کنار می رود و چهر زیبای هستی ظاهر می شود. عارف به شهود آن می پردازد. این نوع شهود، نفوذ به «باطن» تلقی می شود و فقط برای انسانی که تمام معرفت کشف و شهود را درک می کند، امکان پذیر هست. (رک، شیروانی، ۱۳۸۱: ۱۹۵)

از طرف دیگر، حرم امامان معصوم و حرم امامزاده ها، یک تعیّن اجتماعی و یک نهاد معرفت دینی محسوب می شوند. مسجد از آغاز ظهور اسلام به عنوان نماد این شریعت مطرح شده است. علت نام گذاری آن بدین جعت بود که «در فرهنگ دینی نام مسجد یادآور بندگی و کرنش در پیشگاه خداوند متعاال است. مسجد یعنی جایگاه سجده و سجده اوج عبادت و بندگی انسان برای خداست. در حقیقت برترین و اصیل ترین محل برای عبادت و تقرب جستن به خداوند متعال مسجد است.» (ضرابی، ۱۳۸۴: ۲۷۰)

این نهاد فرهنگی و ارتباطی از فعال ترین نهادهای دینی در اسلام محسوب می شود که «به عنوان مهم ترین کانال ارتباطات اجتماعی، هموراه به عنوان منبع حرکت های فرهنگی و معنوی عمل کرده و نه تنها در بعد تزکی معنوی؛ بلکه به عنوان منبع دانش و اطلاعات مربوط به جامعه، آحاد مردم را تغذیه می کرده است.» (Mowlana, 1996, p. 148)؛ نقش کلیدی و بنیادین این نهاد دینی در جامع اسلامی با هجرت پیامبر به مدینه و تأسیس مسجد قبا صورت گرفت. به گونه ای که بعد از گذشت قرن ها از ساخت اولین مسجد، این مکان مقدس هنوز اصلی ترین پایگاه و نهاد اسلامی به شمار می شود.

در تبیین ماهیت تجرب دینی و ارتباط آن با محیط زندگی انسان، مانند مساجد، مکان های متبرکه، حرم های امامزادگان و… نظریه های گوناگونی وجود دارد. یکی از مهم ترین آنها، «نظری احساس» است. بر این اساس، متفکران تجرب دینی را از نوع احساس به شمار می آورند. معتقدند چنین تجربه هایی حاوی بار معرفتی و شناختی نیستند؛ بلکه ارزش عاطفی، شهودی و احساسی دارند. فردریک شلایر ماخر (۱۷۶۸- ۱۸۳۴) معتقد به این نوع نظریه است. وی تجرب دینی را احساس اتکای مطلق و یکپارچه به مبدئآ یا قدرتی متمایز از جهان می داند. در اعتقاد رودلف اتو (۱۸۶۹ – ۱۹۳۷)، خداوند دارای ابعادی است که می توان آن را با عقل و از طریق مفهوم دریافت؛ اما مراتب عمیق تر ذات الهی، یعنی قدوسیت او را نمی توان از طریق عقل شناخت و به وصف درآورد. پس باید گفت ذات الهی و قدوسیت او را فقط باید احساس کرد.

ویلیام آلتسون، «نظری ادراک حسّی» را طرح کرد. به این گونه که تجرب دینی ساختی همانند تجرب حسّی دارد. به سخن دیگر، از سه جزء صاحب تجربه؛ متعلق تحربه یا خداوند و پدیدار یا ظهور خداوند در دل صاحب تجربه تشکیل می شود.

نظری دیگر این رویکرد، «نظری تبیین فوق طبیعی» است. تجربه کنندگان، تجرب خود را براساس مقولات اعتقادی و امور مافوق طبیعی تفسیر و تبیین می کنند. (رک، فعالی، ۱۳۸۵: ۴۶۵- ۴۷۱)

طبق اعتقاد میلیام جیمز، «توصیف ناپذیری»؛ «معرفت زایی»؛ «زودگذری» و «انفعالی بودن»، چهارویژگی اصلی تجرب عرفانی است. (رک، شیروانی، ۱۳۸۱: ۱۱۶)

والتر استیس هفت ویژگی برای این گونه تجربه برمی شمرد که عبارتند از:

۱- آگاهی وحدانی: محدود وقوع چنین تجربه ای درون آدمی است و سالک با چنین تجربه ای به وحدت حقیقی یا حقیقت برتر دست می یابد.

۲- بی زمانی و بی مکانی: سالک زمانی که با امر الوهی مواجه می شود و آن را درک می کند. از زمان و مکان جدا می شود.

۳- احساس عینیت یا حقیقت داشتن: سالک در زمان وقوع تجربه، آنچه را با آن مواجه می شود و برای او حقیقی جلوئه می کند.

۴- احساس تبرّک و تیمّن: سالک پس از مواجهه با امر قدسی، از برکت آن به احساس آرامش درونی دست می یابد.

۵- احساس امر قدسی یا الوهی: سالک طیّ تجربه با تمام وجود مقدس بودن آنچه را که می بیند و تجربه می کند، درک می کند.

۶- متناقض نمایی: تناقض و پارادوکس ذاتی تجرب عرفانی است. زیرا آنچه واقع می شود خارج از چهارچوب منطقی و استدلالی است. بنابراین با منطق زبان قابل بیان و تعبیر نیست. این امر موجب تناقض گویی می شود.

۷- بیان ناپذیری: از آنجا که چنین تجربه ای عقلی و حسّی نیست و حوز وقوع آن، جهان خارج و محسوس نیست، بنابراین بیان ناپذیر است. زیرا چنین امر درونی و روحانی ای را فقط با مواجه با آن و تجربه کردنش می توان درک کرد. (استیس، ۱۳۸۴: ۱۱۷)

زیارت و دامن گسترد آن، همواره زمینه ساز خلوت، تفکر و دست یابی به معرفت شهودی برای انسان به شمار آمده است. چنانکه پیشتر نیز مطرح کردیم، بسیاری روایت هایی که از تجرب عرفانی و شهود سالک با حقیقت مطلق در دست داریم، به صورت «سفرنامه» هست. سفرنام حقیقی، سفرنام خیالی و سفرنام عرفانی. در هریک از سفرنامه های سه گانه ای که وجود دارد، سالک یا عارف به «دیدار»ها و «زیارت»هایی دست می یازد و از این طریق به شهود معرفتی و شهود مطلق دسترسی پیدا می کند.

۱- یکی از مفهومی ترین مصادیق زیارت، حالت منحصربه فردی است که انسان در دل خود احساس می کند. متفکران دینی و صاحب نظران عرفان، این احساس را «معرفت» نام نهاده اند. معرفت، ایجاد و وقوع حالتی و دریافت مجموعه ای از احساس هایی هست که فرد در وجود خود درمی یابد. بدیهی است که کسب چنین حالت یا معرفتی، هم نیازمند پیش زمین درونی است و هم نیازمند دانش و آگاهی. به عبارت دیگر، معرفتی که از زیارت مکان خاصی (امامزاده، زیارت گاه و هر مکان مقدس دینی) در دل انسان ایجاد می شود با علم و آگاهی و شعور انسان (= سالک یا رهرو) ایجاد می شود. انسان یا زایر پس از گذراندن مراحلی هرچند ابتدایی، و دریافت های اندک اندک روحی، به مجموع معرفت شهودی دست می یابد. چیزی که از آن با عنوان «دریافت های اندک اندک روحی» یاد کردیم، همان معرفت های منزل به منزل است که از آغاز سلوک یا سعی و تلاش دیندار برای ارتباط با حق ایجاد می شود. این معرفت های اندک، زمین مهمی برای دریافت متعالی و معرفت تمام عیار از حق و حوز قدوسی آن است. پل نویا در این زمینه معتقد است معرفتی که از این راه ها در دل انسان ایجاد می شود همانند درختی است که شاخه هایش تا حضرت الهی می کشد و مانند چشمه ای است که دوازده چشم دیگر از آن می روید. (رک، نویا، ۱۳۷۳: ۱۴۱)

عارف و دیندار، برای طیّ این مراحل، انسان را در نقط آغازین سلوک پنداشته اند. همیشه توصیه هایی که می کنند برای فردی است که در پوششی از غبار نفسانی یا حجاب های روحی قرار دارد. نمونه ای از این توصیه ها را ذکر می کنیم: «همچنین بسیار وقت باشد که بند عاصی، خاصی، جافی، گناهکار، بی حرمت و بی ادب، چنان خار معصیت در صحرای سین خود کِشته که هرکه در آنجا نگرد فرسنگ به فرسنگ ازو بگریزد. او خود هم از خویش ننگ دارد. همی یک باری ناگاهی نظر عنایتی درآید و ابر جود و کرم برآید و رعد رحمت فراغریدن آید و برق محبت فراجستن آید و باد عنایت فراوزیدن آید و باران فضل فراباریدن آید و قطر رحمت بر آن نقط محبت ببارد و از خارستان آن عاصی، برگ انابت بیرون آید و گل شوق فراشکوفیدن آید و بلبل شیدا، فراسراییدن آید، آتش محبت در سین وی بالا گیرد توش آن بر گل شوق زند و آتش مهر در دل او سوز برگیرد… نار محبت و نور معرفت درهم آویزد از یزر هر تارِ موی آن محبّ، بانک محبت می آید و بوی وصال در دماغ وی افتد خارستان وی گلستان گردد و از محبت وی گلاب رحمت و مغفرت سازند و در قندیل عنایت کنند و مُهر رضا برنهند تا روز قیامت آنگه به هرقطره ای عاصی را از گناه بشویند. بندِ دل برگیرند و لباسِ عزّ بپوشند.» (جام، ۱۳۶۸: ۶۲- ۶۳)

نمونه های فراوانی از این عملکرد در آثار صوفیه و عرفا وجود دارد. به نمون دیگر آن در کتاب «المصبح فی التصوف» اشاره می کنیم: «درویش در اضطراب می آید و متقلب و متحیّر می شود تا آنکه سَنای برق وحدت از حجاب سحاب روی می نماید و عدم ادراک مبدّل می شود و نفس صبحِ وصال می دمد و شب هجرا به سر می آید و کوکب هدایت پیدا می شود و قمر ولایت ظاهر می گردد و شمس رسالت از مشرق نبوّت سر برمی آوَرَد و ظلمات کثرت را به مغرب وحدت می رساند.» (حموی بحرآبادی، ۱۳۶۲: ۱۰۵)

این فرد یا عارف، مراحل عرفان و سلوک را در پیش می گیرد یا روش های معرفتی خاصی را برمی گزیند یا «زیارت» و «مکان های مقدسِ متبرکه» را برای جلای درونی خود در نظر می گیرد. طبق دیدگاه اسلام، عالی ترین مرحل زیارت، حقیقتی به نام «لقاء الله» است و تمامی زیارت های دیگر فقط در مسیر تقرب به خدای متعال تعریف می شود. بنابراین سطح و مرتب هرزیارتی، تابع میزان قربی است که به واسط آن برای زائر فراهم می شود و شأن زیارت در دین نیز این است که چون خداوند وجود ائمه (علیهم السلام) و فرزندان آنان (امامزادگان) را مظهر فضل و فیض خود قرار داده و آنان را شالود دین خود ساخته، خانه ها و قبور ایشان را از سایر مکان ها متمایز ساخته است. با این مبنای فکری، انسان در زیارت هم به وسیل مزور (آن کسی که زیارتش می کند) به سوی خدا حرکت کرده است و هم به امر الهی فردی را که معرفت و محبتش واجب شده، دیدار می کند. این خود از بزرگ ترین عبادت هاست. این گونه است که در مکتب تشیع، یادکردن از امام و امامزادگان، راه توجه به خداست و زیارت او، اوج این توجه است. نراقی (۱۱۸۵- ۱۲۴۵ق.) در کتاب خود از زیارت به عنوان دیداری یاد می کند که براساس اراده، برای مطلوبی صحیح و در مسیر الهی است و قید حیات داشتن یا نداشتن در آن مطرح نیست. او این مفهوم را یک مفهوم رایج انسانی می داند و اسلام با شناساندن آن به پیروان خود، مسیر تکامل را به آنها نشان داده است. در احادیث و روایات دینی نیز فضیلت و آثار فراوانی برای زیارت ائمه و اولیای الهی نقل شده است. (نراقی، ۱۳۸۶: ۵۳۴)

در این رویکرد، زیارت گاه و یا مقبر امامزاده، تشخّص و ملموس بودن خاصی را در خود دارد. یعنی یکی از مهم ترین ابزارها یا مکان هایی که پس از گذراندن مراحلی، انسان ممکن است به معرفت شهودی و حتی فنا دست یابد، زیارت ائمه، اولاد آنان و مکان های متبرکه است. به این علت که «مکان» و «جایگاه» مناسبی برای خلوت انسان با باطن و دل خود است. درنتیجه امکان عقلی برای اتصال به حق در چنین مکان هایی وجود دارد. ساخت و معماری ضریح های امامزادگان ایران، از نظر ظاهر هم معنی دار است. مقابر مقدس شیخ عبدالعظیم حسنی و امامزاده صالح تجریش الگوی ساختاری مشابه دارند. بر فراز قبر، سازه ای تابوت مانند از جنس سنگ مرمر ساخته شده که از طریق محفظه ای مشبک (ضریح) احاطه می شود. مقبره با پارچه ای سبزرنگ که آیاتی از قرآن روی آن نقش بسته و قرآنی مفتوح به همراه حلقه های گل و ادعیه روی آن پوشیده شده است. عمارت محرابی رو به قبله و فرمی شبیه مسجد دارد. گنبدی بر فراز مزار قرار می گیرد. به طور معمول، نه تنها محوطه اصلی مکان؛ بلکه محیط همسایه آن هم متبرک تلقی می شود. (Geijbels, 1978, p. 178)

بدیهی است که میل به مقدس بودن امامزاده ها، متبرک بودن مکان آنها و تلاش زایر برای تصفی درون خویش، حالت تعالی پلکانی یا مرحله به مرحله را در او ایجاد می کند. چه بسا زایرانی که از نقط تعالی شروع کرده اند و به دریافت ها و تجربه های عرفانی خاصی نایل آمده اند و چه بسا زایرانی که در اعماق جهل و حجاب وارد شده اند و پس از طیّ مراحلی سخت، درون پاک و روشنی یافته، مطلوب خود را به دست آورده اند.

۲- وقتی آداب زیارت را در نظر می گیریم، مثلاً نحو ورود به صحن مقدس امامزاده صالح، سلام کردن و ادای حرمت به امامزاده، وضوکردن و داشتن بدن تمیز و عاری از هرنوع پلیدی، فروتنی و سربه زیری هنگام ورود به مکان، اذن دخول خواستن، نزدیک ضریح شدن و بوسیدن آن، ذکرگفتن، تلاوت قرآن و دعا، نمازخواندن، زیارت نامه خواندن و مواردی مانند این، باید به مسئل بسیارمهمی اذعان داشت. اینکه تمام این کارها مقدمه ای برای درک و دریافت معرفتی است که از زیارت عاید انسان خواهد شد. نکته ای که باید به آن اشاره کرد این است که طبق نظر همیلتون از طریق آیین ها و مراسم، امنیت عاطفی، هویت و نقط اتکای ثابتی در بحبوحه ناسازگاری های و عقاید برای انسان فراهم می شود. بدین وسیله، با کمک به انسان در شناخت خودش، احساس هویت یابی را در او ایجاد می کند. (همیلتون، ۱۳۷۷: ۲۱۰)

ممکن است تمام پیش زمینه های زیارت در ابتدا بسیارساده، تکرار مکرارات پیشینیان که به شکل خرده فرهنگ در نظر گرفته می شود و تعابیری از این دست شمرده شود؛ اما باید توجه داشت که تمام اینها زمین آماده سازی روح و روان انسان برای درک و فهمِ خاصی است. در تعاریف عرفا و تصوفه، از این زمینه ها با عنوان «حال» و صورت تکمیل یافت آن با عنوان «مقام» یاد شده است. یعنی این زمینه هایی که در زیارت وجود دارد در ابتدا ایجاد «حال» برای زایر و یا عارف هست. پس از طیّ مراحلی و آمادگی کامل روح انسان، «مقام» حاصل می شود. «مقام»، خصیصه یا دریافت ثابتی است. به سخن دیگر، «حال»، ممکن است لحظه ای باشد و مدت زمان خاصی در دل انسان به وجوئد آید بعدا از بین برود؛ اما «مقام»، همراه همیشگی انسان خواهد بود و انسان در حالت «مقام» هست که به بسیاری از معرفت های دسترسی پیدا می کند. نکت مهمی که باید به آن آشاره کرد این است که خودِ «مقام»، آغاز دارد که برتری های معرفتی آن هرلحظه و هرزمان ممکن است در حال افزایش باشد. یعنی «مقام»، مفهوم ثابتی نیست. زایرانی که برای دریافت معرفت متعالی، «زیارت» را برمی گزینند، وقوع چنین حالتی